بیماری پاروو ویروس یا پاروا ویروس یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های ویروسی در سگ‌ها است که می‌تواند منجر به مرگ سگ شود. این بیماری مشابه دیستمپر است اما با آن اشتباه نباید گرفته شود. پاروو ویروس به علائمی مانند: اسهال خونی، استفراغ و تب همراه است و بر روده‌ها و مغز استخوان سگ تأثیر می‌گذارد. این بیماری به‌ویژه در سگ‌های بالغ غیر واکسینه و توله‌ها شایع است. در این مقاله، به علائم، درمان و اهمیت شناخت بیماری پاروو ویروس در سگ‌ها پرداخته خواهد شد:
بیماری پاروو ویروس چیست؟
بیماری پاروو ویروس، عفونت ویروسی بسیار خطرناکی است که توسط ویروس پاروو ویروس تیپ 2 ایجاد می‌شود. این ویروس بسیار مقاوم و واگیردار بوده و با سرعت در بدن سگ گسترش می‌یابد. علاوه بر این، بیماری پاروو ویروس از طریق استفراغ، مدفوع و حتی بدن سگ آلوده به اطراف پخش می‌شود و می‌تواند از طریق دست انسان، ظروف غذا، کفش آلوده و موارد مشابه منتقل شده و سگ‌های سالم را به بیماری مبتلا کند. به دلیل مقاومت ویروس در محیط، بیشتر در فصل‌های بهار، تابستان و پاییز شیوع دارد.
بیماری پاروو ویروس باعث درگیری روده‌ها و مغز استخوان سگ می‌شود. این ویروس با تأثیر بر روده‌ها، علائمی مانند: اسهال و استفراغ را ایجاد می‌کند. این وضعیت باعث کاهش توانایی بدن سگ در مقابل عفونت‌ها می‌شود و می‌تواند عوارض شدید‌تری به دنبال داشته باشد. ویروس پاروو می‌تواند با حمله به سلول‌های سالم و نابود کردن سلول‌های جذب‌کننده روده، جذب مواد مغذی را مختل کند و باعث ضعف بدن سگ شود. علاوه بر این، ویروس پاروو پس از ورود به مغز استخوان، که به‌عنوان محل تولید گلبول‌های سفید و قرمز خون عمل می‌کند، باعث اختلال در عملکرد آن می‌شود و توان گلبول‌های سفید را در دفاع از بدن کاهش می‌دهد. این ضعف در سیستم ایمنی بدن، سگ را در معرض خطرات عدیده‌ای از عفونت‌ها قرار می‌دهد.
علائم و نشانه‌های ابتلا به پاروا ویروس در سگ‌ها:
شناخت علائم و نشانه‌های بیماری پاروو ویروس بسیار اهمیت دارد زیرا تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند نقش حیاتی در بهبود سگ ایفا کند. برخی از علائم این بیماری عبارت‌اند از:
• اسهال که معمولاً حاوی خون است
• استفراغ
• خستگی و بی‌حالی در سگ
• افزایش دمای بدن (تب)
• کاهش اشتها یا از دست دادن اشتها
این علائم معمولاً در بازه زمانی 3 تا 10 روز پس از آلوده‌شدن به ویروس، ظاهر می‌شوند. اولین علامتی که ممکن است دیده شود، خستگی در سگ است. علائم ثانویه شامل: کاهش اشتها، اختلال در تنظیم آب بدن، اسهال و استفراغ می‌شوند. تشخیص زمانی و درمان مناسب می‌تواند بهبود و پیشرفت وضعیت سگ را تسریع کند. در صورت مشاهده هر کدام از این علائم در سگتان، بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
کدام نژادها بیشتر در معرض بیماری ویروس پاروو قرار دارند؟
بیماری پاروو ویروس به‌خصوص روی برخی نژادهای سگ بیشتر تأثیر می‌گذارد و واکسیناسیون کامل در این نژادها بسیار مهم است. نژادهایی که به‌طور عمده در معرض این بیماری قرار دارند و نیاز به واکسیناسیون کامل دارند عبارت‌اند از:
• ژرمن شپرد
• اسپرینگر اسپانیل انگلیسی
• سگ‌های سورتمه آلاسکا
• هاسکی
• روتوایلر
• پیت بول
• لابرادور رتریورس
• دوبرمن پینچرز
کدام سگ‌ها بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پاروو ویروس هستند؟
برخی نژادها و سگ‌های جوانی که واکسینه نشده‌اند یا تکرار واکسن‌هایشان به‌درستی انجام نشده، بیشتر در معرض بیماری پاروو ویروس قرار دارند. توله‌سگ‌ها نیز به دلیل سیستم ایمنی ضعیف در ابتدای زندگی، درخطر بیشتری از این بیماری هستند. واکسیناسیون منظم و به‌موقع به‌ویژه توله‌سگ‌ها، نقش مهمی در جلوگیری از این بیماری دارد. برای برنامه واکسیناسیون مناسب بهتر است با دامپزشک مشورت کنید.
ویروس پاروو در توله‌سگ‌ها چگونه عمل می‌کند؟
توله‌سگ‌ها به دلیل دریافت پادتن‌های ضروری از شیر مادر، در مقابل بیماری پاروو ویروس مقاومت بیشتری دارند و ممکن است در صورت ابتلا به این بیماری، بهتر عمل کنند. توله‌سگ‌ها بین 14 تا 20 هفتگی، کمتر در معرض این بیماری قرار می‌گیرند. بااینحال، واکسیناسیون منظم و به‌موقع به توله‌سگ‌ها همچنان بسیار مهم است تا آن‌ها را در مقابل بیماری‌ها محافظت کند.
در سنین 11 ماهگی تا 2 سالگی، اگر توله‌سگ‌ها به ویروس پاروو مبتلا شوند، ممکن است بیماری آن‌ها بسیار خفیف‌تر از سگ‌های بالغ باشد و در برخی مواقع می‌تواند به‌گونه‌ای باشد که صاحبان تغییرات بزرگی در وضعیت توله‌سگ‌ها مشاهده نکنند. اگرچه توجه داشته باشید که برخی از توله‌سگ‌ها ممکن است با ابتلا به اسهال، جانشان را از دست بدهند و در مقابل آن چهار تا شش روز مقاومت نشان دهند. اگر توله‌سگ به مدت 8 روز تحت تأثیر اسهال قرار گیرد و تحت حمایت و درمان‌های جانبی حمایتی باشد، ممکن است زنده بماند.
راه‌های انتقال بیماری پاروو ویروس به سگ‌ها:
ویروس پاروو می‌تواند بر روی سطوح مختلف به مدت طولانی، حتی شش ماه یا بیشتر، باقی بماند. این ویروس از طریق مایعات بدنی مانند: اسهال و استفراغ سگ پخش می‌شود. وجود این ویروس در محیط و تماس مستقیم یا از طریق وسایل مختلف مانند: لباس، کفش، ظروف غذا، فرش و غیره امکان‌پذیر است. حتی با بو کشیدن سگ مبتلا به این ویروس، سگ شما ممکن است به بیماری دچار شود. همچنین، ویروس پاروو می‌تواند توسط حشراتی مانند سوسک نیز منتقل شود. در خصوص علائم بیماری، حدود یک تا دو هفته زمان می‌برد تا علامت‌های بیماری در سگ ظاهر شوند، بااینحال، علائم و نشانه‌های ویروس ممکن است از روز سوم پس از آلودگی در مدفوع سگ قابل‌مشاهده باشند.
تشخیص بیماری پاروو ویروس چگونه انجام می‌شود؟
در صورت مشاهده علائم بیماری پاروو ویروس در سگ، بسیار مهم است که هر چه سریع‌تر سگ را به مراکز درمانی مناسب برسانید. تشخیص به‌موقع و شروع درمان سریع، نقش حیاتی در بهبود و نجات سگ ایفا می‌کند و می‌تواند از وقوع اتفاقات ناخوشایندی مانند مرگ جلوگیری کند.
برای تشخیص بیماری پاروو ویروس در سگ، روش‌های متعددی وجود دارد، که برخی از آن‌ها در کمتر از 2 ساعت نتیجه را مشخص می‌کنند و برخی دیگر به مدت 2 تا 3 روز زمان نیاز دارند. برخی از روش‌های تشخیص بیماری پاروو ویروس در سگ عبارت‌اند از:
• استفاده از کیت‌های تشخیص سریع
• آزمایش PCR (Polymerase Chain Reaction) برای تشخیص ژنوم ویروس
• آزمایش خون (CBC) برای بررسی تغییرات در خون سگ
• بررسی تاریخچه پزشکی سگ و دریافت اطلاعات در خصوص وضعیت سگ در چند روز اخیر
درمان بیماری پاروا ویروس:
در حال حاضر داروی خاصی برای درمان بیماری پاروو ویروس در سگ موجود نیست که بتواند این ویروس را از بدن سگ خارج کند یا از بین ببرد. به همین دلیل، بیشتر سگ‌های مبتلا به این بیماری باید تحت نظر دامپزشک باشند یا حتی در بیمارستان بستری شوند تا با تقویت بدن سگ، توانایی مبارزه با بیماری در بدن ایجاد شود. در دوران بستری در بیمارستان، دامپزشک درمان‌های حمایتی را آغاز می‌کند. این درمان‌های حمایتی شامل: جبران مایعات و الکترولیت‌های ازدست‌رفته در بدن سگ، کنترل عفونت‌های ثانویه باکتریایی و مدیریت علائمی ازجمله اسهال و استفراغ است.
به همین دلیل، پس از تشخیص بیماری و بستری کردن سگ در بیمارستان، داروهای مایع، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای مخصوص کنترل علائم تجویز می‌شوند. تحت نظر دامپزشک و دریافت درمان حمایتی، شانس بیشتری برای زنده ماندن در برابر بیماری پاروو ویروس وجود دارد. هزینه درمان این بیماری به دلیل مراقبت‌های ویژه در بیمارستان ممکن است بالا باشد اما این اقدامات می‌توانند در نجات سگ از بیماری و مرگ جلوگیری کنند. هرچند که نگهداری سگ در خانه تحت نظارت دامپزشکی نیز میسر است، اما با توجه به خطر بیماری، نکته‌ای است که باید با دقت و با توجه به توصیه‌های دامپزشک انجام شود.
اقدامات درمانی که سگ در دامپزشکی از آن‌ها برخوردار است، به شرح زیر می‌باشد:
1. بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان:
سگ مبتلا به بیماری پاروو ویروس بهتر است در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری شود تا نظارت دقیق‌تری بر روی وضعیتش انجام شود و درمان‌های لازم به‌طور مداوم انجام شود.
2. تزریق وریدی مایعات به بدن سگ:
این اقدام باعث جبران مایعات و الکترولیت‌های ازدست‌رفته در بدن سگ شده و برای حفظ حالت هیدراته بودن بدن بسیار مهم است.
3. استفاده از داروهای ضد تهوع در سگ:
برخی از داروها به کنترل تهوع و استفراغ کمک می‌کنند و باعث حفظ وضعیت تغذیه‌ای بهتر در سگ می‌شوند.
4. فراهم‌کردن تغذیه مناسب برای سگ در دوره درمان:
تغذیه مناسب و حاوی مقادیر کافی از مواد مغذی، بهبود سلامتی و توانایی مقابله با بیماری را در سگ تقویت می‌کند.
5. ایجاد تعادل در الکترولیت‌ها و یا کاهش میزان گلوکز در بدن:
این اقدامات نیز برای حفظ وضعیت الکترولیتی و مقابله با نقصان گلوکز در بدن مفید است.
در شرایطی که سگ علائم سپسیس (عفونت شدید خون) دارد، ممکن است نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک نیز وجود داشته باشد تا عفونت‌های باکتریایی مهار شوند.
توجه داشته باشید که اگر ناچار شدید سگتان را در منزل درمان کنید، باید سگ را در محیط جداگانه‌ای نگهداری کنید و تمام وسایل در تماس با او مانند: ظرف غذا، محل خواب و هر جایی که سگ با آن در ارتباط است، ضدعفونی نمایید تا از انتقال ویروس به سایر سگ‌ها یا افراد جلوگیری شود.
روش پیشگیری از ابتلا به بیماری پاروا ویروس در سگ‌ها:
بیماری پاروویروس بیماری ویروسی خطرناکی در سگ‌ها است که با علائمی مانند: اسهال خونی، استفراغ و تب همراه است و می‌تواند جدی یا حتی مرگبار باشد. واکسیناسیون منظم و به‌موقع می‌تواند در پیشگیری از این بیماری مؤثر باشد. در صورت ابتلا، درمان‌های حمایتی و مراقبت‌های دامپزشکی می‌توانند به بهبود وضعیت سگ کمک کنند. رعایت بهداشت و اقدامات پیشگیرانه نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
روند بهبود بیماری پاروا در سگ:
پس از بهبود سگ از بیماری پاروویروس، مهم است که درمان را به‌دقت و تا زمانی که دامپزشک توصیه کرده است، ادامه دهید. این اقدام به جلوگیری از بازگشت بیماری و اطمینان از بهبود کامل سگ کمک می‌کند. ممکن است دامپزشک پس از مرخصی همچنان داروهای ضد اسهال یا ضد تهوع را به سگ تجویز کند تا وضعیت بهبودی بهتری داشته باشد. پس از بهبود سگ از بیماری پاروویروس، ممکن است مدفوع سگ برای چند روز کمی شل باشد که به دلیل عدم بهبود کامل روده‌هاست. در این مرحله مهم است که غذای سگ را به‌تدریج و با دقت به او تزریق کنید تا از وارد آمدن فشار به روده‌ها جلوگیری شود.
بعد از بهبود، مراقبت‌های بهداشتی از سگ و محیط اطراف آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. شستشوی مداوم سگ به همراه ضدعفونی کردن محیط و وسایلی که با سگ در تماس هستند، به کنترل انتشار ویروس کمک می‌کند. از بردن سگ به محیط‌های عمومی و از تماس با سگ‌ها و توله‌سگ‌های واکسینه نشده خودداری کنید. مهم است که توصیه‌های دامپزشک را به‌دقت پیروی کرده و تمام مراقبت‌های لازم را انجام دهید تا سگ بهبودیافته به‌طور کامل به سلامتی بازگردد و دیگر خطری از ابتلا به این بیماری نداشته باشد.
آیا ویروس پاروا قابل‌انتقال از سگ به انسان است؟
ویروس پاروو سگ‌ها به انسان منتقل نمی‌شود و تأکید می‌شود که نوع انسانی این ویروس نیز وجود دارد که معمولاً باعث خارش و حساسیت پوستی خفیف در کودکان می‌شود و سویه آن با سویه‌هایی که برای سگ‌ها بیماری پاروو ایجاد می‌کند، متفاوت است. احتیاط در تماس با سگ‌های مشکوک آلوده می‌تواند از انتشار ویروس به سگ‌های دیگر جلوگیری کند. این اهمیت دارد تا همواره به سلامتی سگ‌ها و سلامتی انسان‌ها اهمیت داده شود و توصیه‌های پیشگیری را رعایت کنید.
نکات مهم در نگهداری از سگ و جلوگیری از ابتلا به بیماری پاروو ویروس:
این نکات مهمی هستند که می‌توانند به حفظ سلامتی سگ شما در برابر بیماری پاروویروس کمک کنند. برای محافظت از سگتان، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:
• اطمینان حاصل کنید که سگتان به‌موقع واکسینه شده و واکسیناسیون‌ها را به‌روز نگه دارید.
• تا زمانی که واکسینه نشده است، سگتان را از تماس با سگ‌های دیگری که واکسینه نشده‌اند، دور نگه دارید.
• سگتان را از مکان‌های رفت‌وآمد سگ‌های ولگرد دور کنید.
• اگر با سگ دیگری در تماس بودید و از واکسینه بودن آن سگ مطمئن نیستید، قبل از ورود به منزل، کفش و لباس‌هایتان را ضدعفونی کنید.
• اگر علائمی مانند: بی‌حالی و بی‌اشتهایی در سگ مشاهده می‌کنید، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان به‌موقع انجام شود.
این اقدامات می‌توانند به محافظت از سگتان در برابر بیماری پاروو ویروس کمک کنند و سلامتی او را حفظ نمایند.
سخن آخر:
بیماری پاروو ویروس سگ واقعاً بیماری خطرناک و مهمی برای سگ‌ها است و می‌تواند به‌سرعت پیشرفت کرده و به مشکلات جدی در سلامتی آن‌ها منجر شود. اسهال خونی، استفراغ، بی‌اشتهایی و تب، ازجمله علائم این بیماری هستند که باید جدی گرفته شوند.
در صورت مشاهده علائم بیماری در سگ، بهترین کار انجام تشخیص و درمان سریع و مؤثر است. بستری کردن سگ در دامپزشکی و انجام درمان‌های لازم با توجه به نظر دامپزشک، می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود سلامت سگ داشته باشد. واکسیناسیون نیز به‌عنوان اقدام پیشگیرانه اصلی، می‌تواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند و سگ‌ها را در برابر این خطر محافظت کند.
