مرگ ناگهانی گربه میتواند برای صاحبان حیوانات خانگی بسیار ناراحتکننده باشد و آنها را به غم و اندوه فرو ببرد. این واقعه ممکن است آنها را به فکر این بیاندازد که چرا گربهشان مرده است و آیا در آینده میتوانند اقداماتی انجام دهند تا از مرگ ناگهانی حیوانات خانگیشان جلوگیری کنند. بهتر است صاحبان حیوانات خانگی، مراقبتها و تغذیه مناسب را رعایت کنند و در صورت نیاز، به مشاوره دامپزشکی مراجعه کنند.
مرگ ناگهانی گربه میتواند برای صاحبان حیوانات خانگی بسیار ناراحتکننده باشد، بهویژه زمانی که بچه گربهها و گربههای جوان بهطور ناگهانی از دست میروند. درک علل و علائم مرگ ناگهانی گربه، میتواند به شما کمک کند تا متوجه شوید چه اتفاقی رخ داده است و چگونه میتوانید اقداماتی انجام دهید تا از وقوع این حادثه جلوگیری کنید. در ادامه با مهمترین دلایل مرگ ناگهانی گربه و علائم آنها آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید:
1. کاردیومیوپاتی (بیماری قلبی):
کاردیومیوپاتی نوعی بیماری قلبی است و یکی از شایعترین علل مرگ ناگهانی در گربهها محسوب میشود. این بیماری بهطور عمومی از اختلالات ارثی ناشی میشود و بهخصوص در گربههای نژاد مین کون و پرشین بیشتر دیده میشود اما نژادهای مختلط نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. معمولاً گربههای جوان و سالم، بیشترین احتمال وقوع مرگ ناگهانی و بدون علائم واضحتر را دارند. در مواقعی که گربهها به دلیل کاردیومیوپاتی میمیرند، مرگ اغلب اولین نشانهای است که قابل تشخیص میباشد.
2. تروما (ضربه):
ترومایی که درنتیجه تصادف یا درگیری ایجادشده، میتواند منجر به آسیبهای جدی در بدن گربه، مانند: پاره شدن اندامها، شکستگی استخوانها یا حتی وضعیتهای بسیار بحرانی که میتواند به مرگ ناگهانی منجر شود، منجر گردد. ترومای شدید میتواند از طریق حمله حیوانات، برخورد با وسایل نقلیه یا سقوط از ارتفاع ایجاد شود. خونریزی داخلی و نقص عملکرد اندامها نیز معمولاً از طریق تروما ایجاد میشوند که بهسرعت میتواند منجر به مرگ حیوان شود.
3. لخته خون:
لختههای خون (ترومبوآمبولی)، ممکن است در سیستم رگهای بدن گربه تشکیل شده و به هر ناحیهای انتقال یابند. علائم متنوعی ازجمله: فلج، مشکلات تنفسی و حتی مرگ ناگهانی، با توجه به محل تشکیل لخته بروز میکند، بهویژه اگر لخته در ریهها، مغز یا پاهای عقبی شکل گیرد. لختههای خون معمولاً ناشی از مشکلات مختلفی ازجمله: اختلالات در فرآیند لختهشدن یا بزرگتر شدن دهلیز چپ (یکی از حفرات قلب) در بیماریهای قلبی هستند.
4. نارسایی قلبی:
هنگامی که عضله قلب ناتوان میشود، علائم تهدیدکننده زندگی مانند: آسیت (جمع شدن مایع در حفره شکم) یا تجمع مایع در ریهها که بهعنوان بیماری ریوی نیز شناخته میشود، ظاهر میشوند. متأسفانه، به دلیل اینکه گربهها در پنهان کردن نشانههای بیماری ماهر هستند، بسیاری از صاحبان اغلب این مسائل را نادیده میگیرند. نفسنفس زدن به دلیل کمبود اکسیژن و تنگی نفس و گاهی سرفه نیز از علائم نارسایی قلبی محسوب میشوند.
5. دیابت و کتواسیدوز:
قند خون کنترل نشده میتواند باعث مرگ ناگهانی در گربهها شود. در صورت عدم کنترل دیابت، میزان قند خون افزایش مییابد و ممکن است به کتواسیدوز دیابتی منجر شود. این وضعیت وحشتناک، میتواند علائمی نظیر: ضعف، استفراغ، کما و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد.
قند خون پایین (هیپوگلیسمی)، نیز ممکن است به دلیل دیابت رخ دهد و میتواند باعث تشنج، بیهوشی و حتی مرگ گربه شود. هیپوگلیسمی یکی از علل شایع مرگ در بچهگربهها است و حفظ سطوح صحیح قند خون، کنترل منظم و مراقبتهای دقیق از گربههای دارای دیابت، ازجمله عوامل مهمی است که باید به آن توجه کرد تا از وقوع این مشکلات جلوگیری شود.
6. سکته مغزی (حوادث عروق مغزی):
گربهها نیز مانند انسانها، ممکن است با حادثه عروق مغزی CVA یا سکته مغزی روبرو شوند. مرگ مغزی زمانی رخ میدهد که عرضه کافی خون غنی از اکسیژن به مغز قطع میشود و علائم آن اغلب سریعاً ظاهر میشوند که ممکن است به مرگ ناگهانی منجر شود. علائم سکته مغزی میتواند شامل علائم زیر باشند:
• مشکلات در هماهنگی بدن
• ضعف در یک طرف بدن
• افتادن به زمین
• فلج
• تشنج
درصورتیکه سکته مغزی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بهبودی بهتری خواهد داشت اما بهبودی پس از سکته معمولاً چالشبرانگیز است.
7. سپسیس:
سپسیس نوعی عفونت خونی است که میتواند ویرانگر باشد و نرخ مرگ و میر آن در بازه 20 الی 68 درصد قرار دارد. سپسیس ممکن است ناشی از عفونت اولیه یا تروما باشد، بهعنوانمثال: پارگی روده که در این شرایط باعث پخش باکتریها و مدفوع در حفرههای بدن میشود. این عفونت در سیستم خونی گسترش پیدا کرده و تمام بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. وضعیت شوک سپتیک (شوک عفونی)، میتواند احتمال بقا را بهشدت کاهش دهد. به دلیل سرعت تشدید علائم سپسیس، ممکن است مرگ ناگهانی در گربهها رخ دهد.
8. شوک:
شوک انواع متعددی دارد که شامل: شوک هیپوولمیک ناشی از خونریزی شدید، شوک سپتیک و حتی واکنشهای آلرژیک مانند شوک آنافیلاکتیک میشود. شوک هیپوولمیک اگر بهسرعت درمان نشود، میتواند منجر به کاهش فشارخون و مرگ سریع شود و اولین علائم شوک در گربهها، ممکن است بهطور نامحسوس آغاز شود.
علائم شوک در گربهها به شرح زیر میباشند:
• لثههای رنگپریده
• بیهوشی
• نبض سریع و ضعیف
• تنفس کمعمق
• تشنج
حمایت از بدن گربه از طریق مایعات، یکی از راههای اصلی درمان شوک است.
9. انسداد ادرار:
انسداد ادراری، مشکلی جدی در گربهها است که بهخصوص گربههای نر را تهدید میکند. این موضوع ممکن است ناشی از عواملی مثل: عفونت، التهاب یا سنگهای مجاری ادراری باشد که باعث بسته شدن مجاری ادراری میگردند. درصورتیکه گربه نتواند ادرار کند، سموم و فرآیندهای زائد در بدن تجمع مییابند و به سلامتی او آسیب میزنند. اگر این مشکل به موقع تشخیص داده نشود، میتواند به مرگ ناگهانی منجر شود. به همین دلیل، تشخیص سریع و درمان این وضعیت بسیار اهمیت دارد.
10. خفگی:
انسداد راه هوایی یا خفگی، زمانی اتفاق میافتد که چیزی نای تنفسی گربه را مسدود کند. ورود غذا به مجاری تنفسی، میتواند باعث خفگی در گربهها شود؛ همانند خفگی در انسانها که میتواند به مرگ ناگهانی ناشی از کمبود اکسیژن منجر گردد. داشتن دانش کافی از کمکهای اولیه در مواجهه با خفگی گربه میتواند به نجات حیات او کمک کند زیرا این وضعیت ممکن است در عرض چند دقیقه به مرگ حیوان منجر شود.
11. سموم و مسمومیت:
مسمومیت گربه و مصرف مواد سمی مانند: گیاه زنبق یا ضدیخ (گربهها طعم آن را دوست دارند)، یکی از علل اصلی مرگ ناگهانی در گربهها است. نوع مرگ و علل مختلفی که بهواسطه مسمومیت ایجاد میشوند، به شرح زیر است:
• مسمومیت کلیوی ناشی از خوردن نیلوفر، باعث نارسایی حاد کلیه میشود.
• خونریزی داخلی، به دلیل خوردن برخی از سموم مانند سم موش رخ میدهد.
• مصرف ضدیخ توسط گربه، ممکن است به نارسایی کلیه و اندامها منجر گردد.
شناسایی فوری مادهای که گربه ممکن است خورده باشد و درمان سریع، در این شرایط بسیار حیاتی است. اگر گربه سم خورده باشد، زمان بسیار مهم است اما تشخیص مسمومیت در گربهها چالشبرانگیز است، زیرا آنها اغلب علائم بیماری را مخفی میکنند. متأسفانه بسیاری از گربهها قبل از اینکه صاحبشان علائم بیماری را تشخیص دهد، ممکن است جانشان را از دست دهند. به همین دلیل، شناسایی و درمان سریع مسمومیت برای نجات جان گربه بسیار مهم است.
12. گاز گرفته توسط حیوان سمی:
گزش حیوانات سمی در مناطق مختلف جهان رایج است. بهعنوانمثال: در برخی مناطق، گزش گربهها توسط مارهایی مانند: مار زنگی، سر مسی و مار کبرا، میتواند باعث مرگ سریع آنها شود. گزش مار میتواند برای گربهها بهشدت خطرناک باشد حتی اگر مار نیش سمی نداشته باشد. گزش شدید میتواند منجر به تورم شدید صورت یا گلو شود که ممکن است راههای تنفسی گربه را مسدود کند و انواع مختلف زهر ممکن است علائم مختلفی را در گربهها ایجاد نمایند. سم عصبی میتواند باعث تشنج و فلجی شود، درحالیکه سم هموتوکسیک ممکن است خونریزی داخلی و خارجی را ایجاد کند. گربهای که تحت تأثیر گزش حیوان سمی قرار گرفته باشد، بدون درمان مناسب ممکن است جانش را از دست دهد.
13. آسم گربه سانان:
آسم در گربهها میتواند حاد یا مزمن باشد. در صورت عدم درمان مناسب، آسم حاد میتواند منجر به مرگ ناگهانی شود زیرا راههای تنفسی گربه را میبندد اما با درمان مناسب، این بیماری قابلبهبود است. دامپزشکان میتوانند از نبولایزر و گشادکنندهها برای درمان آسم استفاده کنند. همچنین، برای جلوگیری از حملات آسم، ممکن است این روشها بهطور مداوم استفاده شوند. تشخیص و درمان بهموقع، میتواند به بهبود وضعیت گربه کمک کند و از وخامت وضعیت جلوگیری نماید.
14. نارسایی حاد کلیه:
نارسایی حاد کلیه (ARF)، در گربهها ممکن است به دلایل مختلفی نظیر: مصرف سم، ضربه فیزیکی یا انسداد مجرای ادرار رخ دهد. زمانی که کارکرد کلیههای حیوان بهطور ناگهانی کاهش مییابد، معمولاً گربهها در شوک قرار میگیرند و وضعیتشان بهسرعت بحرانی میشود. تشخیص نارسایی حاد کلیه در گربهها، ممکن است به تأخیر بیفتد و برخی از علائم آن به شرح زیر میباشند:
• استفراغ و اسهال (بدون حضور خون)
• تشنج
• بوی نفس غیرطبیعی
• بیحالی و وضعیت کما
اگر به هر کدام از این علائم در گربهتان برخورد کنید، بهتر است سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب انجام شود.
15. بلعیدن جسم خارجی:
مصرف خوراکیهای غیرقابلهضم توسط گربه، میتواند به مشکلات جدی در دستگاه گوارش منجر شود، که شامل علائم زیر میشود:
• نکروز (مرگ بافت) رودهها
• آسیب به اندامها
• تلسکوپی شدن رودهها (در هم رفتن رودهها)
• انسداد لوله گوارش
اجسام بلعیدهشده، حتی ممکن است باعث سوراخ شدن اندامها شوند. بهعنوانمثال: اگر چیزی که بلعیده شده مانند سوزن تیز باشد، میتواند باعث سوراخ شدن اندامها گردد. اجسام خارجی نخی در گربهها بهطور شایعتر دیده میشوند و ممکن است منجر به مرگ حیوان گردند.
16. دیستوشی (سختزایی):
دیستوشی یا زایمان سخت، میتواند بر مادر و بچههای گربهها تأثیر بگذارد و باعث مرگ ناگهانی به دلیل کمبود اکسیژن یا حتی عفونت شود. مادر در طول دیستوشی ممکن است علائم پریشانی را نشان دهد اما بچهگربهها ممکن است بدون هیچ علامت قبلی، در طول زایمان سخت یا حتی پس از آن ناگهان بمیرند. علل این نوع مرگ ناگهانی میتواند شامل عوامل زیر باشد:
• گیر افتادن بچهگربهها در کانال زایمان
• کمبود اکسیژن در بچهگربهها
• باقی ماندن جنین در رحم مادر
• آسیب مغزی به دلیل برخورد ضربه به بچهگربهها
• خونریزی در مادر و یا بچهگربهها
• آسیبهای داخلی در مادر
• شوک در مادر و یا بچهگربهها
سخن آخر:
دانستن علل مرگ ناگهانی در گربهها و شناخت علائمی که ممکن است برای آنها مشکلات جدی اشاره کنند، میتواند به صاحبان گربهها کمک کند تا بهترین مراقبت را ارائه دهند. درصورتیکه هرگونه علامت ناگهانی یا نگرانکننده در رفتار گربهتان مشاهده میکنید، بهتر است فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان میتواند به جلوگیری از مشکلات جدیتر و حتی مرگ ناگهانی گربه کمک کند و بهترین فرصت بهبود و بازگشت به سلامتی را برای حیوانتان فراهم کند.