گربهها بهطورکلی بچههایشان را بهمرورزمان ترک میکنند. این اتفاق معمولاً در حدود 8 تا 12 هفته پس از تولد بچهها رخ میدهد، زمانی که بچهها توانایی مستقل زندگی کردن را پیدا میکنند. دلایل ترک کردن بچهها میتواند به دلایل متنوعی مانند: عوامل محیطی (تهدیدهای بیرونی یا کمبود منابع غذایی)، تغییر نیازهای بچهها طی مراحل رشد یا عوامل بیماری مادر گربه باشد. برای تشخیص اینکه آیا بچهگربه رهاشده است یا نه، نیاز به مراقبت و مراجعه به دامپزشک داریم تا از مراقبت صحیح برای آن بچهگربه اطمینان حاصل کنیم.
مهمترین دلایل رها شدن بچهگربهها توسط گربه مادر:
مشاهده بچهگربهها در خیابانها بدون مادرشان، معمولاً در فصل بهار و تابستان رخ میدهد. این بچهگربهها با بازیگوشی و جذابیتشان، اغلب افراد را به خرید و نگهداری آنها ترغیب میکنند اما همانطور که اشاره شد، در بیشتر مواقع، گربه مادر کمی بعد از رها کردن بچهها به آنها بازمیگردد. این رفتار طبیعی گربهها است و بچهگربهها بهتدریج توانایی مستقل زندگی کردن را پیدا میکنند. مادر گربه آنها را رها کرده تا به این توانایی دست پیدا کنند. این فرآیند در تکامل آنها تعبیر میشود. به همین دلیل، اگر بخواهید بچهگربهای را نگهداری کنید، باید اطمینان حاصل کنید که او نیازهای پایهای مثل: یافتن غذا و گرم کردن خویش را آموخته باشد. همچنین اگر در خصوص علت رها کردن بچهها توسط مادر شک دارید، با دامپزشک مشورت کنید تا به مراقبت صحیح از بچهگربهها بپردازید. مهمترین دلایل راه شدن بچهگربهها توسط مادرشان، به شرح زیر میباشد:
1. بیماری یا نقص جسمانی بچه گربهها:
یکی از مهمترین دلایلی که میتواند به ترک بچهگربهها توسط گربه مادر منجر شود، بیماری و نقصهای جسمی یا عقلی در بچهها میباشد. درصورتیکه گربه مادر تشخیص دهد یکی از بچهها بیمار شده و توانایی بقا ندارد، ممکن است این بچه را رها کند تا منابع و انرژیاش را برای دیگر بچهها صرف کند. همچنین، در مواقعی که بچهگربه با نقصهای جسمی و عقلی زاییده شود و احتمال اینکه در طبیعت زنده بماند، پایین باشد، مادر ممکن است او را رها کرده و توجهش را به بچههای سالمتر برای ادامه ژنهایش در جمعیت گربهها معطوف نماید. بااینحال، این رفتارها در زندگی طبیعی گربهها شایعتر هستند و در جوامع انسانی، معمولاً افراد به بچهگربههای رهاشده کمک میکنند و در صورت نیاز به درمان و مراقبت از آنها اقدام مینمایند.
2. کم تجربگی:
کمتجربگی گربه مادر، یکی از دلایلی است که میتواند به رهاسازی زودتر از موعد بچهگربهها توسط او منجر شود. گربهها عموماً از طریق غریزهای که در طبیعتشان دارند، تصمیم به ترک بچههایشان میگیرند. زمان مناسب برای رهاسازی بچهگربهها بهطور طبیعی توسط گربه مادر مشخص میشود و بهترین زمان آن، موقعی است که بچهگربهها توانایی شکار وزندگی مستقل را پیداکردهاند اما در برخی مواقع، گربه مادر ممکن است تجربه کمی در مراقبت از فرزندانشان داشته باشد یا زمان مناسب را بهدرستی تشخیص ندهد. این موضوع بهویژه در نژادهایی که به بلوغ سریعتری میرسند و بارداری آنها نسبت به نژادهای دیگر کوتاهتر است، اتفاق میافتد. گربهها عموماً باگذشت زمان و باتجربه بیشتر در مراقبت از فرزندان، به زمان مناسب برای رهاسازی بچهها پی میبرند و آنها را وقتیکه توانایی شکار وزندگی مستقل رادارند، رها میکنند. همچنین ممکن است گربه مادر بچههایش را بهطور موقت رها کرده و پس از مدتی به آنها بازگردد.
3. ابتلای گربه مادر به بیماری:
ماستیت یا عفونت غدد پستان، یکی از دلایل مهمی است که میتواند باعث رها کردن بچهگربهها توسط گربه مادر شود. ماستیت، عارضهای دردناک است که غدد پستان گربه مادر را تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند بهشدت آزاردهنده باشد. در این حالت، گربه مادر ممکن است برای کاهش درد و عدم انتقال عفونت به بچههایش، تصمیم به رها کردن آنها بگیرد. نشانههای ماستیت شامل: تورم پستان، قرمزی و دگرگونی در نوک پستان، ترشحات بد بو و گرمای ناحیه پستان میشود. اگر گربه مادر به علت ماستیت بچههایش را رها کرده، باید سریعاً به درمان مادر بپردازید زیرا احتمال مرگ مادر و ابتلا به بیماریهای جدیتر در اثر انتشار عفونت در بدن، وجود دارد.
4. تعداد زیاد بچه گربهها:
تعداد بالای بچهگربهها در زایمان، میتواند یکی از دلایل رها کردن بچهها توسط گربه مادر باشد. گربههای ماده بهخصوص در اولین تجربیات بارداریشان، ممکن است توانایی مراقبت از تعداد محدودی از بچهگربهها را داشته باشند. تعداد بچهگربهها، بسته به نژاد و وضعیت گربه مادر ممکن است بیشتر یا کمتر از 4 الی 5 بچهگربه باشد. درصورتیکه گربه مادر در هنگام زایمان تعداد بچههای بیشتری داشته باشد، ممکن است بخواهد تعدادی از بچهها را رها کند تا بتواند از سایر بچههایش بهتر مراقبت کند. گربه مادر در زمان تولد بچهها ممکن است تشخیص دهد که کدام بچهها قویتر و سالمتر هستند و از آنها مراقبت کند، درحالیکه بچههای ضعیفتر را ممکن است رها کند.
5. ترک لانه برای شکار:
گربه ماده ممکن است بهمنظور شکار و تأمین غذا برای بچههایش، آنها را موقتاً رها کند. این رفتار بهعنوان استراتژی طبیعی برای تأمین غذا و تغذیه بچههای تازه متولدشده توسط گربه مادر انجام میشود. گربه مادر در طول این مدت، به شکار میپردازد و غذا میآورد تا بچههایش را تغذیه کند. این رفتار، بهخصوص در شرایطی که گربه ماده تازه مادر شده و تجربه بارداری اولیه را دارد، بیشتر دیده میشود. گربههای ماده جوان ممکن است در پیدا کردن و نگهداری لانه برای بچههایش تجربه کمی داشته باشند و درنتیجه برای شکار بیشتر و تأمین غذا به جاهای دور بروند و بچهها را موقتاً رها کنند.
6. بارداری دوباره گربه مادر:
سرعت بارداری گربهها نسبت به بسیاری دیگر از پستانداران بیشتر است. گربهها بعد از زایمان بهسرعت میتوانند مجدداً باردار شوند و این اتفاق حتی در مدت چند ماه بعد از زایمان ممکن است رخ دهد. این ویژگی طبیعی گربهها، به آنها اجازه میدهد تا جنینها را محافظت کنند و بارداری راحتتری داشته باشند. بااینحال، این ویژگی بهعنوان چالشی برای مراقبت از گربهها و کنترل جمعیت آنها مطرح میشود. به علت این سرعتبالا در بارداری و تولید بچهها، جمعیت گربهها ممکن است بهسرعت افزایش یابد. برای پیشگیری از افزایش ناپایدار جمعیت گربهها و کمک به بهبود شرایط زندگی آنها، توصیه میشود که گربههای مادر را بعد از اولین زایمان عقیم کنید. این عمل باعث میشود که گربه مادر به بهترین شکل ممکن به بچههایش رسیدگی کند و برای شیر دادن و تربیت آنها وقت کافی داشته باشد.
7. یادگیری شکار توسط بچهها:
وقتی بچهگربهها به سنی میرسند که توانایی شکار بهتنهایی را پیدا میکنند و بهطورکلی مستقلتر میشوند، گربه مادر آنها را ترک میکند. این اتفاقی طبیعی و بخشی از رشد و تکامل گربهها است. به عبارت دقیقتر، گربه مادر به بچههایش اصول شکار و دفاع را آموزش میدهد و آنها را برای زندگی مستقل آماده میکند. این مرحله، ترکیبی از تجربه شکار وزندگی مستقل برای بچهگربهها است. بهمرورزمان، آنها مهارتهای لازم برای شکار و تغذیه بهتنهایی را یاد میگیرند و مستقلتر میشوند. این فرآیند بهطور طبیعی در گربههای وحشی و در گربههای خانگی نیز رخ میدهد.
8. ترس و وحشت:
گربههای مادر معمولاً قبل از زایمان لانهسازی میکنند و سعی میکنند محیطی امن و آرام برای زایمان و پرورش بچهگربهها انتخاب کنند. این کار بهمنظور حفاظت از بچهها و تضمین بقای آنها است اما در مواقعی که محیط زندگی گربه مادر به هر دلیلی ناامن یا ناپایدار شود، ممکن است او تصمیم به ترک آن محیط و جابجایی بچهها به محل دیگر بگیرد. این رفتار بهنوعی استرس محیطی ناشی از عواملی مثل: حوادث طبیعی، تغییرات ناگهانی در محیط، تهدیدهای مختلف محیطی و حتی تداخل انسانی با محیط زندگی گربه میباشد. گربه مادر در این شرایط تصمیم میگیرد که بچهها را به محیطی بهتر و امنتر منتقل کند تا زندگی آنها تحت تأثیر خطرات احتمالی نباشد. این انتقال کار چندان آسانی نیست و ممکن است چند بار تا رسیدن به محل مناسب انجام شود.
9. لمس بچهگربهها توسط انسان:
تجربه نشان میدهد که گربهها، بهخصوص گربههای وحشی، در محیطهایی که رفتوآمد انسانی زیادی وجود دارد، احساس ناامنی میکنند. گربههای وحشی نسبت به انسانها و تغییرات محیطی نگران هستند. اگر بچهگربهها توسط انسانها جابجا شده و گربه مادر نتواند بهراحتی به آنها دسترسی پیدا کند، این موضوع میتواند موقتاً ترس و ناامنی را در او ایجاد کند. در چنین شرایطی، گربه مادر ممکن است تصمیم به ترک لانه فعلی بگیرد تا به مکانی امنتر برای بچههایش منتقل شود. این رفتار نیز مرتبط با غریزههای مادرانه و نگرانی از امنیت بچهها است.
سن جدایی گربه مادر از بچهگربهها:
سنی که گربههای مادر برای شکار رفتن و شروع زندگی مستقل بچهها ترجیح میدهند، حدوداً 2 الی 3 ماهگی است. این سن معمولاً زمانی است که بچهگربهها توانایی شکار بهتنهایی را پیدا میکنند و نیاز به شیر مادر ندارند. این موضوع معمولاً در گربههای وحشی و گربههایی که در محیطهای طبیعی زندگی میکنند، دیده میشود اما در گربههای خانگی که در محیط داخلی و تحت مراقبت انسانی زندگی میکنند، میتواند مدتزمان بیشتری طول بکشد تا مادر بچهها را رها کند. برخی گربههای خانگی ممکن است تا 4 ماهگی به بچههایشان رسیدگی کنند و آنها را تمیز کرده و شیر بدهند اما درنهایت نیازمند به مستقل شدن بچهها هستند.
سخن آخر:
دلایلی که منجر به رهاسازی بچهگربهها توسط مادر میشوند، متنوع و وابسته به شرایط مختلفی میباشند. برای انجام این کار، بهتر است از تجربه طبیعی و غریزی گربهها پیروی کرد و آنها را بهتدریج به زندگی مستقل عادت داد.