اگر شما جزء علاقه‌مندان به گربه‌ها باشید، قطعاً با "گرامپی" آشنایی دارید؛ او گربه‌ای کوچک و بداخلاق است که به خاطر اخمو بودن و چهره عبوسش در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی شناخته‌شده می‌شود. آیا شما نیز گربه‌ای با چنین طبعی در خانه دارید؟ اگر بله، حتماً با ویژگی‌ها و رفتارهای مختلف این دسته از گربه‌ها آشنایی دارید.
گربه‌ها معمولاً به دلیل شخصیت‌های مختلف و دلپذیرشان معروف هستند. بعضی از آن‌ها ممکن است مضطرب باشند و برخی دیگر می‌توانند احساساتشان را پنهان کنند اما آیا گربه شما نیز دچار افسردگی است؟ آیا گربه‌ها نیز همانند ما انسان‌ها از افسردگی رنج می‌برند؟ دلایل ایجاد افسردگی در گربه‌ها چیست؟ این‌ها سؤالات مهمی هستند که قصد داریم در این مطلب با یکدیگر به دنبال پاسخ آن‌ها بگردیم تا درک بهتری از شرایط افسردگی گربه‌ها به‌دست آوریم. با پت مال 24 همراه باشید:
افسردگی در گربه‌ها:
گربه‌ها ممکن است از طریق رفتارها و نشانه‌هایی مانند: افسردگی، دلخوری و ناراحتی، احساساتشان را نشان دهند؛ بااین‌حال، برخی از متخصصان و دامپزشکان باور دارند که تجربه افسردگی احساسی در گربه‌ها ممکن است با افسردگی بالینی در انسان‌ها متفاوت باشد. دکتر لین هندریکس دامپزشک و متخصص مراقبت‌های تسکینی در دیویس کالیفرنیا، در خصوص این موضوع می‌گوید: "به‌طورکلی، افسردگی در انسان به‌عنوان بیماری چندعاملی در نظر گرفته می‌شود. افسردگی ممکن است ناشی از شرایط استرس‌زا یا بیماری‌هایی باشد که باعث عدم تعادل شیمیایی در مغز می‌شوند. تشخیص بیماری بر اساس علائمی است که بیمار گزارش می‌دهد، به این معنی که بیمار می‌تواند علائم را به پزشک یا روانشناس بیان کند و نیازها و خواسته‌هایش را بازگو کند."
از توجه به سر نخ‌ها تا دستیابی به علل افسردگی در گربه‌ها:
گربه‌ها نمی‌توانند به‌صورت کلامی احساسات و احوالاتشان را به ما منتقل کنند؛ بنابراین، ما باید از رفتارها و نشانه‌هایی که از طریق حرکات و عملکرد روزمره آن‌ها برمی‌آید، استنباطی برای درک وضعیت آن‌ها داشته باشیم. در همین راستا، می‌توان از طریق مشاهده علائمی مانند: تغییرات الگوی خواب، افزایش یا کاهش اشتها، تغییرات رفتار یا ارتباط گربه‌ها با صاحبانشان، می‌توانیم درک بهتری از احساسات و وضعیت روحی آن‌ها داشته باشیم. این نکات می‌توانند به دامپزشک کمک کنند تا به تشخیص درست‌تری برسد و برنامه‌ای را برای مراقبت از گربه‌ها تدوین کند، حتی در شرایطی که گربه نمی‌تواند به‌صورت کلامی وضعیتش را توضیح دهد.
علائم بالینی و تشخیص علل افسردگی در گربه‌ها:
علائمی که در گربه‌ها مشاهده می‌شوند، می‌توانند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت روحی و جسمی آن‌ها به دامپزشک بدهد. از دست دادن اشتها، رفتار اجتنابی، کاهش یا افزایش فعالیت، صداهای غیرعادی و تغییرات در الگوی خواب، همگی نشانه‌هایی هستند که اگر در گربه‌ها دیده شوند، ممکن است به مشکلاتی مانند: افسردگی، اضطراب یا نگرانی اشاره داشته باشند. علاوه بر این، تغییرات در استفاده از جعبه خاک، اگر به‌صورت نامتعارف یا غیرعادی باشد، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات روانی یا جسمی باشد. این نوع تغییرات در الگوی رفتار گربه‌ها می‌تواند نشانه‌ای از اوضاع ناگوار در آن‌ها باشد که نیازمند بررسی توسط دامپزشک است.
بررسی علائم گربه افسرده:
علائمی که در گربه‌ها مشاهده می‌شوند، می‌توانند ناشی از دلایل مختلفی باشند و نمی‌توان علائم را به‌راحتی به دلیل خاصی مرتبط کرد. به دلیل تنوع بالای این علائم، مراجعه به دامپزشک برای ارزیابی دقیق و تشخیص صحیح بسیار حیاتی است. از دیدگاه دامپزشکان علائم مشابه افسردگی در گربه‌ها ممکن است ناشی از مسائل پزشکی مختلفی مانند: بیماری‌های کلیوی، سرطان دستگاه گوارش یا حتی درد و ناراحتی جسمانی باشند.
درواقع، درد و بیماری جسمی می‌تواند باعث رفتارهای نامطلوبی در گربه‌ها شود که به نظر مشابه با افسردگی می‌آیند. با توجه به اظهارات دکتر هندریکس، درد یکی از عواملی است که به‌ویژه در گربه‌های مسن ممکن است در پس‌زمینه رفتار "مشابه افسردگی" گربه‌ها قرار داشته باشد. این امر نشان می‌دهد که برای تشخیص و درمان صحیح، باید به‌طور جدی به احتمالات مختلفی که ممکن است باعث این رفتارها شوند، پرداخته شود.
علل افسردگی گربه‌های مسن:
توضیحات دکتر هندریکس در خصوص نگرانی‌های صاحبان حیوانات خانگی درباره افسردگی گربه‌های مسن نشان می‌دهد که اغلب افرادی که گربه‌های مسن دارند، نگران افسردگی آن‌ها هستند و ممکن است بدون داشتن اطلاعات کافی درباره علت واقعی رفتارهای غیرمعمول گربه‌ها، به‌طور اشتباه این رفتارها را به علائم افسردگی نسبت دهند. دکتر هندریکس با تأکید بر اهمیت بررسی دقیق و شناسایی علائم بیماری یا درد جسمی در گربه، به صاحبان حیوانات خانگی توصیه می‌کند که به‌جای نگرانی درباره احتمال افسردگی گربه به سمت بررسی پزشکی معطوف شوند.
این اقدام می‌تواند در تشخیص و درمان به‌موقع مشکلات پزشکی که ممکن است باعث رفتارهای غیرطبیعی در گربه‌ها شوند، بسیار مؤثر باشد. با توجه به تجربه و دانش دکتر هندریکس و سایر دامپزشکان متخصص، مراجعه به دامپزشک تخصصی در چنین شرایطی از اهمیت بسیاری برخوردار است. این متخصصان قادرند با بررسی دقیق و ارائه درمان‌های مناسب، به گربه‌ها کمک کنند تا در مراحل پایانی زندگی‌شان نیز احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
تشخیص و درمان دقیق بیماری‌های گربه:
دکتر هندریکس با تأکید بر اهمیت بهداشت حیوانات خانگی به مردم توصیه می‌کند که قبل از بررسی علائم افسردگی در گربه‌ها، بهتر است ابتدا از خدمات دامپزشکی برای بررسی وضعیت سلامتی آن‌ها استفاده کنند. این اقدام می‌تواند کیفیت زندگی گربه‌ها را افزایش دهد زیرا تشخیص و درمان دقیق بیماری‌های ممکن در این حیوانات خانگی می‌تواند از تأثیرات ناخواسته و احتمالی روی رفتار و روحیه آن‌ها جلوگیری کند.
فرآیند ارزیابی علل افسردگی گربه‌ها:
فرآیند تشخیص افسردگی یا هر مشکل دیگری در گربه‌ها، توسط دامپزشکان با گرفتن تاریخچه کامل بیماری و انجام معاینات فیزیکی آغاز می‌شود. دکتر هندریکس به تأکید بر این نکته پرداخته که آزمایش‌هایی مانند: آزمایش خون، گراف قفسه سینه و سونوگرافی شکم معمولاً برای بررسی اولیه و سلامتی اجزای مختلف بدن گربه توصیه می‌شوند. این آزمایش‌های اولیه به دامپزشک کمک می‌کند تا دیدی کلی از وضعیت سلامت گربه شما پیدا کند.
با بررسی نتایج این آزمایش‌ها، ممکن است نیاز به آزمایش‌های تکمیلی بیشتری نیز باشد. به‌عنوان‌مثال: در صورت لزوم و بر اساس نتایج اولیه، دامپزشک ممکن است توصیه به انجام آزمایش‌های مربوط به سیستم عصبی مانند آزمایش آسیب نخاعی داشته باشد و حتی دستور انجام MRI را صادر کند. این آزمایش‌های پیشرفته‌تر می‌توانند به دامپزشک کمک کنند تا دقیق‌تر مشکلات مربوط به سیستم عصبی گربه را بررسی کند و علت واقعی تغییرات رفتاری او را شناسایی نماید. عواملی مانند: عفونت‌ها، تومورها و بیماری‌های التهابی، ممکن است باعث تغییرات رفتاری قابل‌توجهی در گربه‌ها شوند.
توجه به تغییرات رفتاری و اختلالات سلامتی گربه:
استرس و اضطراب در حیوانات می‌توانند منجر به تغییرات رفتاری و اختلالات سلامتی شوند و بسیار شبیه به علائم بیماری‌های دیگر هستند. برای دامپزشکان، تشخیص دقیق این نوع مشکلات به کمک فرآیند حذف بیماری‌ها و با استفاده از جواب‌های آزمایش‌ها انجام می‌شود و به این معناست که ابتدا دامپزشک باید بیماری‌های محتمل ازجمله: عفونت‌ها، بیماری‌های جسمی و عصبی، تومورها و مشکلات دیگر که ممکن است باعث تغییرات رفتاری شوند را در نظر بگیرد و سپس با انجام آزمایش‌ها و معاینات مختلف، بیماری‌های ممکن را به‌تدریج حذف کند تا به تشخیص درست برسد.
یافتن عوامل استرس زا خارجی:
گاهی دامپزشکان برای تشخیص دقیق‌تر علل افسردگی در گربه‌ها از صاحبان این حیوانات خانگی درخواست می‌کنند که به دنبال عوامل استرس‌زا در محیط زندگی آن‌ها بگردند. عوامل مختلفی مانند: تغییرات در محیط زندگی، از دست دادن یا اضافه شدن به اعضای خانواده یا تغییرات در روال زندگی می‌توانند بر رفتار گربه تأثیرگذار باشند و باعث اضطراب یا استرس شوند. اضطراب در حیوانات و به‌ویژه گربه‌ها، یکی از شرایط رفتاری است که توسط دامپزشکان قابل‌تشخیص و مشاهده است.
این شرایط می‌توانند به علائمی همچون: ریزش مو، پرخاشگری، تغییر در الگوی خواب یا تغییر در استفاده از ظرف خاک منجر شوند که نشانه‌های اضطراب یا استرس گربه می‌باشند. توصیه دکتر هندریکس به مردم این است که در صورت مشاهده این نوع تغییرات رفتاری در گربه، ارزیابی دقیق‌تر را با دامپزشک هماهنگ کنند. این اقدام می‌تواند به تشخیص درست‌تر و رسیدن به راه‌حل‌های مناسب‌تر برای کاهش استرس و اضطراب گربه کمک کند.
درمان استرس گربه به جای افسردگی:
شناسایی و حذف یا کاهش عوامل استرس‌زا می‌تواند بهبود قابل‌توجهی در رفتار و سلامت عمومی گربه داشته باشد. دامپزشکان یا مربی‌های حرفه‌ای باتجربه درزمینه رفتار گربه می‌توانند راهنمایی کنند که چگونه محیط زندگی گربه را به‌گونه‌ای تغییر داد که استرس و اضطرابش کمتر شود و درنتیجه باعث جلوگیری از بروز افسردگی گردد.
در نظر گرفتن مکانی برای مخفی شدن گربه:
گربه‌ها ممکن است در صورت احساس تهدید یا ناامنی، به دنبال جایی برای پنهان شدن باشند. آن‌ها وقتی‌که احساس می‌کنند در معرض دید قرارگرفته‌اند و جایی برای پنهان شدن ندارند، ممکن است از فضاهای عمودی یا مبلمان برای پنهان شدن استفاده کنند. بنابراین، باید مکان خاصی برای پنهان شدن این حیوانات دوست‌داشتنی در نظر گرفت.
خودداری از حضور در جمع خانواده‌هایی با چند گربه:
حضور چند گربه در خانواده، ممکن است برای گربه‌ها استرس ایجاد کند. این موضوع ممکن است ناشی از رقابت برای مزایای مختلف مانند: فضا، غذا، آب و حتی توجه صاحبان گربه باشد. برای کاهش این استرس، ایجاد منابع متعددی از غذا، آب، و مکان‌های پنهان شدن برای هر گربه مفید است. جلوگیری از رقابت بین گربه‌ها از طریق ایجاد منابع جداگانه می‌تواند به هرکدام از آن‌ها احساس امنیت و راحتی بیشتری بدهد.
همچنین، اختصاص زمان و توجه مناسب به هر گربه به‌طور جداگانه و ایجاد فضاهای پنهانی که بتواند به آن‌ها فرصتی برای پنهان شدن و استراحت دهد، می‌تواند کمک کند تا استرس آن‌ها کاهش یابد. اگر استرس به حدی بالا باشد که به گربه‌ها اذیت و آزار وارد کند، مشاوره با دامپزشک می‌تواند راهکارهای بیشتری را برای مدیریت استرس ارائه کند که شامل: استفاده از مکمل‌های طبیعی یا دارویی نیز می‌شود.
استفاده از محصولات آرام بخش گربه:
برخی از گربه‌ها به محصولات آرام‌بخشی مانند پخش‌کننده فرمون (Feliway)، واکنش مثبتی نشان می‌دهند. فرمون‌ها مواد شیمیایی هستند که حیوانات و حشرات برای برقراری ارتباط با یکدیگر از آن‌ها استفاده می‌کنند و می‌توانند اثر آرامش‌بخشی در روحیه گربه خانگی شما داشته باشند. این محصولات می‌توانند به‌عنوان ابزاری مفید برای کاهش استرس و اضطراب گربه‌ها در مواقعی مانند تغییرات در محیط زندگی، حمل‌ونقل یا حتی هنگام انجام تغییرات در خانه استفاده شوند. با بهره‌گیری از این محصولات، می‌توانید به گربه‌ها کمک کنید تا به‌راحتی با محیط زندگی جدید سازگاری پیدا نمایند. همچنین، قبل از استفاده از چنین محصولاتی، مشاوره با دامپزشک می‌تواند مفید باشد تا مطمئن شوید که استفاده از آن برای گربه شما مناسب است.
استفاده از دارو برای درمان استرس گربه‌ها:
در شرایط شدیدتر اضطراب در گربه‌ها، دامپزشکان ممکن است داروهایی را تجویز کنند که به کاهش احساسات اضطراب و استرس در آن‌ها کمک می‌کند. داروهایی مانند: ترازودون، گاباپنتین، آلپرازولام و میدازولام ازجمله گزینه‌هایی هستند که ممکن است برای کنترل اضطراب در گربه‌ها استفاده شوند. این داروها معمولاً توسط دامپزشک با توجه به وضعیت خاص و شرایط سلامتی گربه تجویز می‌شوند و به کنترل و کاهش سطوح اضطراب و استرس در آن‌ها کمک می‌کنند اما باید توجه داشت که تجویز این داروها باید توسط دامپزشک باشد و هیچ‌گونه دارویی برای گربه‌ها بدون مشورت و نظر دامپزشک تجویز نشود زیرا ممکن است با وضعیت سلامتی یا داروهای دیگر گربه تداخل داشته باشد.
سخن آخر:
ارزیابی سریع توسط دامپزشک بسیار مهم است زیرا علائم افسردگی در گربه می‌تواند نشانه مسائل جدی‌تری باشد که نیاز به درمان دارد. علاوه بر این، فراهم کردن محیطی حاوی اسباب‌بازی‌های متنوع و فعالیت‌های مناسب برای گربه می‌تواند به روحیه و سلامت او کمک کند. به‌عنوان صاحب گربه، شما می‌توانید با آماده کردن فضاهایی پر از تنوع و امکانات مختلف، به او کمک کنید تا سلامت روانی و جسمی‌اش را حفظ کند.
