پرندگانی که در محیط‌هایی مانند: کف و قفس‌های سیمی نگهداری می‌شوند، به کمبود آهن حساسیت نشان می‌دهند. این امر به دلیل عدم دسترسی آن‌ها به خاک است که منبع تکمیلی آهن می‌باشد. نشانه‌های اولیه کمبود آهن در پرندگان با کمبود خون شناسایی می‌شود. این کمبود طولانی‌مدت، می‌تواند باعث کاهش زیبایی رنگ و تعداد پرها در پرندگان شود. پرندگان ماده تخم‌گذار با کمبود آهن، تخم‌هایی تولید می‌کنند که در مراحل پایانی شکل‌گیری جنین، با مشکلاتی مواجه می‌شوند.
آهن یکی از عناصر مهم برای رشد سالم پرندگان است. حضور مناسب آهن در رژیم غذایی پرندگان از کاهش فریتین کبدی و کم‌خونی جلوگیری می‌کند. به‌علاوه، کمبود آهن می‌تواند باعث اندازه بزرگ‌تر قلب پرندگان شده و به مشکلات جدی‌تری مانند: تب و آسیب بدنی پرنده منجر شود.
عنصر آهن نقش مهمی در خون‌سازی، متابولیسم و انتقال اکسیژن دارد. همچنین در سیستم آنتی‌اکسیدانی و سیستم آنزیمی سیتوکروم نقش دارد. کمبود آهن می‌تواند باعث ضعف عضلانی در انسان‌ها، دام‌ها و پرندگان شود و باعث خستگی عضلانی می‌شود. در پرندگان، کمبود آهن منجر به از دست دادن رنگ پروبال می‌شود.
استفاده از مکمل‌های حاوی آهن برای پرندگان، می‌تواند برای رفع کمبود آهن بسیار مؤثر باشد. ترکیباتی مانند: اسید اسکوربیک (ویتامین C)، باعث افزایش جذب آهن در بدن پرندگان می‌شوند. اگرچه کمبود آهن مشکلاتی ایجاد می‌کند اما مصرف زیاد آهن نیز مشکلات دیگری ایجاد می‌کند. بنابراین، تعادل در مصرف آهن برای پرندگان بسیار مهم است. مصرف بیش‌از‌حد آهن، می‌تواند منجر به ذخیره‌سازی اضافی آهن در بافت‌ها شود و تجمع آهن در کبد، قلب و ریه‌ها ممکن است منجر به مشکلات جدی و حتی مرگ پرندگان شود. علائم مازاد آهن در پرندگان شامل: ورم شکم، فلج ناهنگام و مشکلات تنفسی هستند که در صورت مشاهده این علائم، بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید.
علائم مازاد آهن در پرندگان معمولاً ناشی از مصرف بیش‌از‌حد آهن به دلیل عدم رعایت تعادل تغذیه‌ای در جیره غذایی آن‌ها است. بیماری ذخیره‌سازی آهن می‌تواند به واسطه این مصرف غیرمتعادل ایجاد شود. بهترین راه برای جلوگیری از این وضعیت، تعادل مناسب در میزان آهن و سایر ویتامین‌ها در رژیم غذایی پرندگان است. استفاده از مکمل‌های متعادل و مناسب، می‌تواند به پایداری این تعادل در تغذیه پرندگان کمک کند.
منابع تأمین آهن برای پرندگان:
• دانه گیاهان:
بیشتر دانه‌ها، حاوی میزان آهن تقریباً ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم در کیلوگرم هستند.
• اندام‌های رویشی گیاهان:
اندام‌های رویش گیاهان، معمولاً حاوی مقدار آهن حدود ۵۰ تا ۷۰۰ میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک هستند.
• میوه‌ها:
مقدار آهن در میوه‌ها به‌طور معمول کمتر است و در حدود ۱۵ تا ۴۰ میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک قرار دارد.
• منابع حیوانی:
منابع حیوانی مانند: تخم‌مرغ و گوشت، معمولاً حاوی حدود ۵۰۰ میلی‌گرم در کیلوگرم آهن هستند.
