هاری بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است که میتواند به انسان منتقل شود. آگاهی از نحوه انتشار و علائم هاری در گربهها بسیار ضروری است. اگر گربهها واکسینه نشوند، ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. همچنین، اگر گربه شما با حیوانات مبتلا به هاری در تماس قرار بگیرد، ممکن است این بیماری به آنها انتقال یابد. واکسیناسیون میتواند از گربه شما در برابر هاری محافظت کند و توصیه میشود تا گربه را واکسینه کنید.
آشنایی با علائم هاری در گربهها به شما کمک خواهد کرد تا بهسرعت این بیماری مهلک را تشخیص دهید. در این مقاله، بهطور جامع درباره علل، علائم و روشهای درمان هاری در گربهها صحبت خواهیم کرد:
بیماری هاری یکی از انواع بیماریهای ویروسی در گربهها است. طبق گفته مرکز کنترل بیماریها (CDC)، هاری معمولاً از طریق تماس مستقیم با حیوان یا انسانی که به ویروس آلوده است، منتقل میشود. این بیماری پیشرونده است و سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار میدهد و در نهایت ممکن است منجر به مرگ شود. اگر گربهای که به هاری آلوده شده است، شما را گاز بگیرد، ممکن است شما نیز به این بیماری مبتلا شوید.
حیواناتی که آلوده به هاری هستند، معمولاً وحشی هستند و بهصورت مرتب واکسینه نشدهاند. هنگامیکه گربه به هاری مبتلا میشود و شما را گاز میگیرد، میتواند ویروس هاری را به شما منتقل کند. در حال حاضر هیچ درمانی برای هاری وجود ندارد و بههمین دلیل، راهکار ساده محافظت از گربهها، از طریق واکسیناسیون آنهاست زیرا واکسیناسیون میتواند بهطور موثری از ابتلا به هاری در گربهها جلوگیری کند و به حفظ سلامتی آنها کمک کند.
هاری بیماری بسیار کشنده و خطرناکی است که از طریق بزاق حیوان آلوده منتقل میشود. علائم هاری در گربه به سه مرحله تقسیم میشود و در نهایت به مرگ میانجامد اما اگر گربه قبل از رسیدن ویروس به سیستم عصبی به دامپزشک مراجعه کند، میتواند زنده بماند. بنابراین، در صورت مشاهده علائم هاری در گربه، بهسرعت به دامپزشک مراجعه کرده و درمان لازم را فراهم کنید.
هاری در گربهها چقدر شایع است؟
هاری، بیماری نادری در گربهها است اما آگاهی از علائم آن اهمیت دارد. طبق گزارش مرکز کنترل بیماریها، حدود 250 گربه در سال به هاری مبتلا میشوند. اغلب این انتقال از طریق تماس با حیواناتی مانند: راکون و اسکانک (راسو آمریکایی) رخ میدهد. همچنین، هاری در گربهها یک دوره نهفتگی دارد که میتواند از دو هفته تا چند ماه متغیر باشد. برای تشخیص هاری، تست خاصی وجود ندارد و تنها با آزمایش نمونهای از مغز حیوان مرده، میتوان آن را تشخیص داد.
هاری میتواند توسط راکونها، خفاشها، روباهها و اسکانکها به گربهها منتقل شود اما این بیماری میتواند هر پستانداری را تحت تأثیر قرار دهد. هاری بهطور عمومی در مناطقی با جمعیت بالایی از گربهها و سگهای وحشی یا بدون سرپرست واکسینه نشده دیده میشود. انتقال هاری اغلب از طریق بزاق پستانداران آلوده رخ میدهد و بیشتر به وسیله گاز گرفتن حیوانات آلوده انتقال مییابد. وقتی بزاق حیوان آلوده با زخم باز یا غشاهای مخاطی مانند لثه تماس پیدا میکند، هاری نیز میتواند به آن منتقل شود. هرچه گربه شما بیشتر با حیوانات وحشی در تماس باشد، احتمال ابتلا به هاری در او بیشتر میشود.
اگر گربه شما به ویروس هاری مبتلا باشد، ممکن است انتقال ویروس به شما و سایر افراد و حیوانات خانه رخ دهد. احتمال ابتلا به هاری از طریق تماس بزاق حیوان آلوده با پوست یا غشای مخاطی آسیبدیده وجود دارد. با این حال، این حالت نادر است و بسیار کم رخ میدهد. اگر شما مشکوک به تماس با ویروس هاری هستید، بهتر است سریعاً با پزشکتان تماس بگیرید تا اقدامات لازم انجام شود و واکسن هاری را دریافت کنید تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.
علائم هاری در گربهها:
مراحل بیماری هاری در گربهها شامل: پرودرومال، خشمگینی و فلجی است. هاری ویروسی است که بهآرامی وارد مغز گربه میشود و در هر مرحله آن، علائم مختلفی ظاهر میشوند. گربه هار ممکن است تغییرات رفتاری غیرعادی نشان دهد و علائم فیزیکی مانند: تغییرات رفتار، عوارض گوارشی، ضعف عضلانی و تغییر در الگوی خوردن داشته باشد.
رفتاری غیرمعمول:
گربههای مبتلا به بیماری هاری، رفتارهای غیرمعمولی مانند: عدم نشان دادن رفتار محبتآمیز، آشفتگی و هیجانزده شدن را نشان میدهند.
ترشح و کف در دهان:
علائم عفونت هاری در گربه، منجر به تغییرات در ماهیچههای حلق گربه میشود که میتواند باعث ترشح آب دهان یا کف در دهان گربه شود.
بهطورکلی، مراحل پیشرفت هاری در گربهها و علائم مرتبط با آنها به شرح زیر هستند:
مرحله 1: پرودرومال
در این مرحله، رفتار گربه تغییر میکند و با خلقوخوی غیرمعمول عمل میکند. بهعنوان مثال: گربه ممکن است از رفتار شاد و فعال به رفتار عصبی و آشفته تغییر کند. ممکن است بهطور ناگهانی پنهان شود، علاقهاش به غذا را از دست دهد، حساسیت بیش از حد نشان دهد یا فعالیت بیش از حدی نشان دهد. این مرحله، بهترین زمان برای مداخله و جلوگیری از پیشرفت بیماری است تا گربه نجات یابد.
مرحله 2: هاری خشمگین یا مرحله گربه دیوانه
در مرحله دوم، رفتار گربه به عنوان هاری خشمگین شناخته میشود. در این مرحله، گربه بسیار پرخاشگر میشود و با حساسیت بیش از حد به تحریکات، دندانها و چنگالهایش را نشان میدهد. مردمک چشمهای گربه در این مرحله بهطور مداوم گشاد خواهد بود. نور و صدا میتواند گربه را در این مرحله تحریک کند و باعث حمله کردن او شود. مرحله هاری خشمگین، گاهی بهعنوان "مرحله سگ دیوانه" شناخته میشود زیرا بهنظر میرسد گربه کاملاً دیوانه شده است. علائم بارز این مرحله شامل: ترشح آبریزش مداوم، گشاد شدن مردمک چشمها، اسپاسم عضلانی و رفتار تهاجمی است. مرحله دوم هاری بسیار خطرناک است و معمولاً در این مرحله افراد آلوده میشوند.
مرحله 3: مرحله فلجی
مرحله فلجی پس از حدود هفت روز از مرحله اولیه هاری قابل تشخیص است. در این مرحله، ناتوانی در حرکت عضلات فک و گلو مشخص میشود. گربه علائمی مانند ترشح بیش از حد بزاق را نشان میدهد، نمیتواند آب دهانش را قورت دهد و رفتار پرخاشگرانه به افسردگی تبدیل میشود. فلجی بهآرامی از گلو و فک به بخشهای دیگر بدن گسترش مییابد و در عرض چند ساعت منجر به مرگ حیوان میشود.
علل هاری در گربهها:
در گربهها، هاری به دلیل آلودگی به گاز گرفتن حیوان، ایجاد میشود. گوشتخواران بهعنوان ناقل اصلی ویروس هاری شناخته شدهاند زیرا طبیعتاً دندانها و چنگالهای تیزی دارند که قادرند پوست را سوراخ کنند. راکونها، خفاشها، اسکانکها، روباه و حیوانات وحشی، بهعنوان منابع اصلی بیماری هاری شناخته شدهاند و میتوانند ویروس هاری را به گربهها منتقل کنند.
تشخیص هاری در گربهها:
اگر گربه شما توسط حیوانی گاز گرفته شده باشد که ممکن است ناقل ویروس هاری باشد یا علائم مرتبط با هاری را نشان دهد، باید گربه را به مدت 10 روز قرنطینه کنید. در این مدت، مهم است که به دامپزشک اطلاع دهید و وضعیت حیوانی که گربه شما را گاز گرفته است را گزارش کنید زیرا ممکن است نیاز به درمان فوری باشد. دامپزشک با بررسی سوابق پزشکی گربه شما و توجه به زمان آخرین واکسن هاری، تصمیمگیری صحیح را انجام خواهد داد.
بعد از 10 روز قرنطینه، دامپزشک گربه را بررسی میکند و در صورتیکه علائم مرتبط با هاری را نشان دهد، میتواند برای تشخیص دقیق از معاینه مستقیم مغز استفاده کند. این روش تشخیصی قطعی است و توسط دامپزشک صورت میگیرد. در هر صورت، تشخیص و درمان هاری باید توسط دامپزشک حیوانات انجام شود.
درمان هاری در گربهها:
در صورتیکه گربه شما توسط حیوان هار گاز گرفته شده باشد، بهترین اقدام این است که فوراً او را به کلینیک دامپزشکی منتقل کنید. دامپزشک احتمالاً زخم را تمیز کرده و واکسن هاری را به گربه تزریق خواهد کرد. در شرایطی که ویروس هاری به سیستم عصبی گربه نرسیده باشد، واکسن ضد هاری مؤثر خواهد بود. این واکسن با استفاده از آنتیژنهای خاصی که به بدن تزریق میشوند، سیستم ایمنی را تحریک میکند تا آنتیبادیهای لازم برای مبارزه با ویروس را تولید کند.
در صورتیکه گربه شما علائم شدید بیماری را نشان دهد، احتمالاً بهدلیل تأخیر در درمان، ممکن است برای او قابلیت بهبود وجود نداشته باشد. در این صورت، دامپزشک شما ممکن است بهمنظور جلوگیری از رنج و عذاب گربه و نیز حفظ سلامتی دیگر افراد در خانه، یوتانازی (مرگ آسان) را پیشنهاد کند. تصمیم نهایی در این زمینه باید با توجه به وضعیت حیوان و مشاوره با دامپزشک شما اتخاذ شود.
بهبود هاری در گربهها:
برای جلوگیری از ابتلا به هاری گربه و حفظ سلامتی گربههای خانگی، واکسیناسیون ضد هاری بسیار مهم است. انجمن بهداشت جهانی و دامپزشکان به عنوان واکسیناسیون اصلی برای گربهها توصیه میکنند. واکسینه کردن گربه در برابر ویروس هاری میتواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند و به حفظ سلامتی و بهبود وضعیت گربه کمک کند. همچنین، درباره زمانبندی و دفعات واکسینه کردن گربه، بهتر است با دامپزشک مشورت کنید. آنها بر اساس وضعیت و سن گربه، شما را راهنمایی میکنند و برنامه واکسیناسیون مناسب را برای گربه شما تعیین میکنند.
واکسن هاری بیخطر و مؤثر است و عموماً عوارض جانبی خفیف و موقتی دارد که معمولاً در چند روز اول پس از واکسینه کردن رخ میدهد. این عوارض میتواند شامل: بیحالی موقت و کاهش اشتها باشد و معمولاً ناخودآگاه بهبود مییابد. با این حال، اگر هرگونه عوارض نگرانکننده مشاهده میکنید، بهتر است به دامپزشک اطلاع دهید. با واکسیناسیون منظم و پیگیری سلامتی گربه، میتوانید از خطر ابتلا به هاری گربه و سایر بیماریهای قابل پیشگیری مرتبط با گربهها جلوگیری کنید و گربه را در حالت سلامتی نگه دارید.
سخن آخر:
"هاری" بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است که گوشتخواران و سایر پستانداران سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری از طریق بزاق حیوانات آلوده پخش میشود و از طریق نیش یا خراش قابل انتقال است. سگها و گربههای ولگرد نقش ناقل را ایفا میکنند زیرا ممکن است با حیوانات وحشی در ارتباط باشند. علائم هاری ممکن است پس از گاز گرفتن گربه در مدت 10 روز ظاهر شوند و ماهها ادامه یابد. این ویروس باعث تغییر در رفتار و تأثیراتی بر روی مغز و سیستم عصبی میشود. هاری بیماری کشنده و غیرقابل درمانی است و در صورت عدم رعایت اقدامات احتیاطی، میتواند بهراحتی انسان را مبتلا کند. بنابراین، در صورت گازگرفتگی گربه، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.