یکی از اشتباهات رایجی که صاحبان پرنده انجام می‌دهند، تغذیه نادرست آن‌ها است. بسیاری از افراد به پرنده‌هایشان رژیم غذایی بیشتری از دانه‌ها ارائه می‌دهند و از ویتامین‌های ضروری برای سلامت پرهای آن‌ها استفاده نمی‌کنند. اگرچه برخی پرندگان مانند طوطی‌ها دانه‌ها را می‌خورند اما غذایی که تنها از دانه‌ها تشکیل شود، برای رفع نیازهای تغذیه‌ای روزانه پرنده کافی نیست و برای حفظ پرهای سالم و درخشان آن‌ها به ویتامین‌های ضروری نیاز دارند.
بسیاری از پرندگان خانگی به دلیل نداشتن اطلاعات کافی درباره تغذیه ایده‌آل، با سوءتغذیه روبرو می‌شوند که منجر به مشکلات روانی و جسمی می‌شود. بدن پرنده به دلیل پیچیدگی، نیاز به تعادل در تغذیه دارد و هرگونه کمبود مواد غذایی می‌تواند به سوء تغذیه و اختلالات سلامتی منجر شود.
در این مقاله، ویتامین‌های ضروری برای تقویت پرهای پرنده شما ذکر شده است:
1-ویتامین A و تقویت پر پرنده:
ویتامین A برای سلامتی عمومی بدن و تقویت پر پرنده بسیار حائز اهمیت است. متأسفانه بیشتر صاحبان پرندگان اطلاعات کافی درباره اهمیت این ویتامین ندارند. ویتامین A برای انجام عملکردهای مختلف در بدن پرندگان ضروری است، شامل:
• تولید هورمون
• توسعه غشای اپیتلیال، عروقی و غشاهای مخاطی
• تقویت سیستم ایمنی
• دید بهتر
• سلامتی پرها
بنابراین، اهمیت ویتامین A در تغذیه پرندگان بسیار زیاد است و باید از منابع غذایی حاوی این ویتامین مانند میوه‌ها و سبزیجات غنی بهره برد.
علائم کمبود ویتامین A در پرنده:
• لکه‌های سفید در اطراف منقار
• آبسه‌های اطراف ناحیه منقار
• علائم تنفسی مانند صدای خس‌خس، عطسه و صدا خفه کردن
• کمبود اشتها، بی‌حالی و اسهال
• کم شدن درخشندگی پرها
• بی‌قراری
کمبود ویتامین A در پرنده می‌تواند سه سیستم اصلی پرنده، شامل: دستگاه گوارش، تنفس و تولید مثل، را تحت تأثیر قرار دهد. برای درمان کمبود ویتامین A، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
• مکمل‌های ویتامین A را به پرنده ارائه دهید.
• میوه‌ها و غذاهایی که حاوی ویتامین A بیشتری مانند: زرده تخم‌مرغ، هویج، سیب‌زمینی شیرین، برگ کلم بروکلی و طالبی هستند، به پرنده بدهید.
• اجتناب از گرم شدن بیش از حد پرنده توسط تابش مستقیم نور خورشید یا اشعه ماورای بنفش.
اگر این نکات رعایت شود و پرنده به موقع ویتامین A لازم را دریافت کند، مشکلات کمبود ویتامین A در پرنده قابل بهبود خواهند بود.
2- ویتامین D وتاثیرش بر تقویت پر پرنده:
ویتامین D نقش مهمی در تقویت پرنده دارد. کمبود ویتامین D ممکن است به‌علت عدم قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید رخ دهد که بسیاری از حیوانات خانگی، از جمله پرندگان، ممکن است از این کمبود رنج ببرند. بسیاری از پرندگان خانگی، به دلیل قرار گرفتن قفسشان در محیطی که به‌طور کامل از نور خورشید محروم است، ممکن است کمبود ویتامین D داشته باشند.
توجه داشته باشید که با قرار دادن قفس نزدیک پنجره، نمی‌توانید نیاز پرنده به ویتامین D را به‌طور کامل تأمین کنید زیرا شیشه پنجره از نور UVB لازم برای پرنده جلوگیری می‌کند. بازکردن پنجره، می‌تواند مفید باشد و قرار گرفتن قفس نزدیک پنجره می‌تواند در تأمین ویتامین D کمک کند.
• کمک به جذب بسیاری از مواد مغذی غذایی
• جذب کلسیم ضروری برای استخوان‌سازی سالم و تخمک‌گذاری
• تقویت و فعالیت مغز
• تقویت پر پرنده، چشم و غشاهای مخاطی
• تنظیم چرخه خواب و بیداری حیوان خانگی با کمک نور خورشید
• افزایش خلق‌و‌خو و رفتار مثبت در پرنده با نور خورشید
علائم کمبود ویتامین D:
• ضعیف بودن استحکام و تراکم استخوان
• بروز شکستگی
• کاهش وزن
• به وجود آمدن ناهنجاری‌هایی در شکل ظاهری پرنده مانند: منقارهای نرم و پاهای خمیده
• حساسیت به سرطان و یک بیماری به عنوان سندرم خونریزی
• وجود پرهای نازک، جمع شدن پرها
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
برای درمان کمبود ویتامین D در پرندگان خانگی، بهترین روش استفاده از مکمل ویتامینی حاوی ویتامین D و همراهی آن با نور مناسب است. نصب لامپ‌های UVB و UVA در قفس نیز می‌تواند به جبران کمبود ویتامین D در پرنده کمک کند. همچنین، مشورت با دامپزشک متخصص پرندگان نیز الزامی است تا بهترین روش درمانی برای پرنده خانگی را تعیین کنید.
3- کلسیم و اثربخشی آن بر تقویت پر پرنده:
کلسیم یکی از ویتامین‌های ضروری برای تقویت پرنده‌ها است و در صورت کمبود ویتامین D در حیوانات خانگی، کمبود کلسیم نیز رخ می‌دهد. این ماده معدنی بسیار ضروری برای سلامتی پرنده‌ها و مدیریت نیازهای متابولیکی بدن آن‌ها است. برخی از گونه‌های پرندگان مانند طوطی خاکستری آفریقا، بیشتر در معرض کمبود کلسیم قرار دارند، بنابراین نیاز به مکمل‌های کلسیم منظم دارند.
کلسیم به دلایل زیر برای پرندگان ضروری است:
• برای لخته شدن خون طبیعی و کنترل خونریزی
• برای عملکرد خوب عضلات
• برای تشکیل استخوان
• تقویت نطفه در پرندگان تخم‌گذار
• برای تشکیل و رشد خوب پرها
• بهبود خلق‌و‌خو
• تنظیم سطح منگنز در بدن پرنده؛ زیرا منگنز برای تشکیل تخمک و سلامت باروری لازم است.
علائم کمبود کلسیم:
• قدرت و جرم استخوان ضعیف
• شکسته شدن راحت استخوان
• کاهش وزن
• تغییرات و ناهنجاری‌های ظاهری پرنده مانند منقارهای نرم
• حساسیت به سرطان و بیماری به نام سندرم خونریزی
• وجود پرهای نازک، جمع شدن پرها
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
برای درمان کمبود کلسیم در پرنده‌ها، باید رژیم غذایی آن‌ها را تغییر داد و غذاهایی که حاوی کلسیم غنی هستند را به آن‌ها ارائه دهید. همچنین می‌توانید با مشورت دامپزشک، از مکمل‌های کلسیم استفاده کنید اما حتماً قبل از استفاده از کلسیم، باید با دامپزشک مشورت کنید زیرا مصرف کلسیم باید متناسب با فسفر صورت گیرد و مصرف بیش از حد کلسیم نیز ممکن است خطرناک باشد. به‌‌ویژه در خصوص پرنده‌های مبتلا به بیماری، باید برای نسبت ایده‌آل کلسیم به فسفر با دامپزشک مشورت کنید.
درمان کمبود کلسیم پرنده:
• برای افزایش کلسیم در رژیم غذایی پرنده‌ها، می‌توانید غذاهایی مانند: کلم بروکلی، دانه کنجد، هویج، سبزیجات برگدار، ماست و بادام را اضافه کنید.
• مکمل‌های ویتامین D و کلسیم می‌توانند از فروشگاه‌های آنلاین حیوانات خانگی تهیه شوند اما برای مقدار مناسب مصرف مکمل، حتماً با دامپزشک مشورت کنید.
• حمل پرنده به بیرون از منزل و دریافت نور مستقیم خورشید نیز می‌تواند مفید باشد.
۴- ویتامین B کمپلکس:
ویتامین B کمپلکس، گروهی از ویتامین‌های حل شده در آب است و شامل: تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پیریدوکسین و اسید پانتوتنیک می‌شود. این ویتامین‌ها تأثیر قابل توجهی در تقویت پرنده‌ها دارند و برای حفظ سلامت پر و جلوگیری از بسیاری از مشکلات سلامتی مانند: رشد نامناسب و بی قراری، ضروری هستند. پرندگان به این ویتامین‌ها برای تقویت سلامت پر و جلوگیری از شرایط سلامتی مختلف نیاز دارند.
تیامین:
ویتامین B کمپلکس، برای پرندگان بسیار مهم است زیرا نقش حیاتی در انتقال سیگنال‌های عصبی در مغز و نخاع دارد. پرندگانی که مقادیر کافی از این ویتامین را مصرف می‌کنند، هوشیاری بیشتری دارند و به آموزش و یادگیری ترفندهای جدید به‌خوبی پاسخ می‌دهند. در صورت کمبود ویتامین B، پرنده ممکن است علائمی مانند: کاهش فعالیت و بی‌قراری نشان دهد که نشانه‌های استرس در پرندگان هستند.
درمان کمبود تیامین:
• استفاده از مکمل‌های ویتامین B کمپلکس یا در صورت وجود، مکمل‌های تیامین را به پرنده‌تان بدهید.
• اضافه کردن غذاهایی که حاوی تیامین هستند، برای رژیم غذایی پرنده می‌تواند مفید باشد. برخی از این غذاها شامل: کنجاله سویا، کنجاله بادام زمینی و کنجاله پنبه‌دانه می‌شوند که می‌توانند به افزایش سطح تیامین در بدن پرنده کمک کنند.
ریبوفلاوین:
ویتامین B کمپلکس برای تشکیل بسیاری از آنزیم‌ها در فعالیت‌های متابولیکی مختلف بدن پرنده ضروری است. در صورت کمبود ریبوفلاوین یکی از ویتامین‌های B کمپلکس، پرنده ممکن است با مشکلاتی مانند: رشد ضعیف، پوست خشک و خشن و پرهای خشن مواجه شود. بنابراین، حضور کافی این ویتامین در رژیم غذایی پرنده بسیار مهم است.
درمان کمبود ریبوفلاوین:
درمان کمبود ریبوفلاوین در پرنده می‌تواند از طریق مصرف مکمل‌های ویتامین B کمپلکس یا مکمل‌های ریبوفلاوین صورت بگیرد. نحوه مصرف دقیق این مکمل‌ها باید توسط دامپزشک مشاور شما مشخص شود.
نیاسین:
کمبود نیاسین در رژیم غذایی، می‌تواند باعث کاهش تولید انرژی در سطح سلولی و تشکیل بافت‌های حیاتی شود. پرندگانی که مقدار مناسبی از نیاسین را در رژیم غذایی دارند، فعال و پرانرژی هستند و می‌توانند به‌خوبی در آموزش‌ها شرکت کنند و آن‌ها را به‌خوبی یاد بگیرند. به علاوه، پرندگانی که کمبود یا مقدار کمی از نیاسین در بدنشان دارند، ممکن است با مشکلاتی مانند: رشد ضعیف (قد و وزن کم) و علائم عصبی مواجه شوند. بنابراین، تأمین مقدار مناسب نیاسین در رژیم غذایی پرنده بسیار مهم است.
درمان کمبود نیاسین:
مشورت با دامپزشک پرنده درباره مصرف مکمل نیاسین و تنظیم رژیم غذایی پرنده، برای تأمین نیاز نیاسین بسیار مهم است. در نتیجه، برای دریافت راهنمایی دقیق و مناسب، بهتر است با دامپزشک مشورت کنید. او می‌تواند شما را درباره مکمل نیاسین و غذاهایی که غنی از نیاسین هستند، راهنمایی کند و مقدار مصرف مناسب را بر اساس نیازهای خاص پرنده‌تان تعیین کند.
پیریدوکسین:
پیریدوکسین ویتامین B6 برای جذب اسیدهای آمینه و تشکیل آنتی‌بادی‌ها در خون پرنده بسیار مهم است. پرنده‌هایی که سطح طبیعی پیریدوکسین را دارند، به‌دلیل تغذیه مناسب و روحیه سالم، به‌ندرت بیمار می‌شوند اما پرنده‌هایی که کمبود پیریدوکسین دارند، معمولاً با سیستم ایمنی ضعیفی روبه‌رو هستند و به بیماری‌ها مبتلا می‌شوند. بنابراین، تأمین منابع مناسب پیریدوکسین از طریق تغذیه و در صورت لزوم با مشورت دامپزشک، می‌تواند به سلامتی و روحیه پرنده کمک کند.
درمان کمبود پیریدوکسین:
برای درمان کمبود پیریدوکسین، می‌توانید از مکمل‌های موجود در بازار استفاده کنید اما برای تعیین نوع مناسب مکمل و دوز مصرف، بهتر است با دامپزشک پرنده‌تان مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند بر اساس نیاز و وضعیت پرنده، نوع مکمل و مقدار مصرف را تعیین کنند. همچنین، اضافه کردن غذاهایی که غنی از پیریدوکسین هستند، می‌تواند به درمان کمبود این ویتامین کمک کند. برخی از منابع خوب پیریدوکسین شامل: غلات، کنجاله یونجه و مخمر هستند. با توجه به نیاز و وضعیت پرنده، می‌توانید این غذاها را به رژیم غذایی پرنده اضافه کنید.
اسید پانتوتنیک و بیوتین:
کمبود اسید پانتوتنیک و بیوتین می‌تواند مشکلات متابولیکی در پرنده ایجاد کند. برای رفع این کمبود، می‌توانید از مکمل‌های حاوی اسید پانتوتنیک و بیوتین استفاده کنید. همچنین، اضافه کردن غذاهای غنی از این ویتامین‌ها مانند: تخم مرغ، ماهی، آجیل و سبزیجات به رژیم غذایی پرنده کمک می‌کند. به همراه این تغذیه مناسب، مشاوره با دامپزشک مربوطه نیز مهم است تا مشکلات متابولیکی پرنده شناسایی و راهکارهای درمانی مناسب اتخاذ شود.
با توصیه دامپزشک می‌توانید از مکمل‌های حاوی اسید پانتوتنیک و بیوتین برای رفع کمبود استفاده کنید. همچنین، افزودن غذاهایی که غنی از این ویتامین‌ها هستند، می‌توان شرایط پرنده را بهبود بخشید. آجیل و دانه‌ها، سیب زمینی شیرین، کنجاله بادام زمینی، یونجه، سبوس برنج، ویتامین‌های حاوی روغن ماهی و سبزیجات برگ سبز، همه انتخاب‌های مناسبی هستند. با این تغذیه مناسب و مصرف مکمل‌ها، می‌توانید به بهبود و تقویت سیستم متابولیک پرنده کمک کنید.
