بیماری قلبی در گربه‌ها، بیماری جدی و شایعی است که می‌تواند به شکل خفیف یا تهدیدکننده در بدن این حیوانات دوست‌داشتنی ایجاد شود. این بیماری بسیار طاقت‌فرسا و دردناک است و تمام گربه‌ها، بدون وابستگی به نژاد، در معرض خطر قرار دارند.
علائم بیماری قلبی در گربه‌ها ممکن است به‌صورت واضح و قابل‌تشخیص ظاهر شوند اما در برخی مواقع، این اختلال می‌تواند سال‌ها پنهان بماند و با شرایطی وخیم، به‌صورت ناگهانی و کشنده ظاهر شود. به دلیل اهمیت این بیماری، در این مقاله به علائم و علل بیماری قلبی در گربه‌ها اشاره شده است تا دارندگان این حیوانات عزیز، بتوانند مراقبت‌های بهتری برای گربه‌هایشان ارائه دهند:
بیماری قلبی گربه‌ها چیست و چگونه رخ می‌دهد؟
بیماری قلبی در گربه‌ها، نوعی بیماری است که عملکرد قلب را تحت تأثیر قرار داده و باعث می‌شود قلب به‌درستی وظایفش را انجام ندهد. این بیماری معمولاً منجر به کاهش پمپاژ خون در بدن گربه می‌شود که موجب بروز مشکلات خاصی در بدن او گردیده و بر کیفیت زندگی او تأثیر می‌گذارد. بیماری قلبی در گربه‌ها، می‌تواند در انواع مختلفی وجود داشته باشد و هر کدام، علل و علائم خاصی را دارند. گربه‌ها ممکن است با بیماری قلبی از زمان تولد به دنیا بیایند که به‌عنوان بیماری مادرزادی شناخته می‌شود و درواقع، به شکل ژنتیکی در بدن آن‌ها وجود دارد. علاوه بر این، در طول زندگی گربه، براثر عوامل مختلف نظیر: سبک زندگی و مسائل دیگر، بیماری‌های قلبی نیز ایجاد می‌شوند.
انواع بیماری قلبی در گربه‌ها:
بیماری‌های قلبی در گربه‌ها می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و ممکن است از طریق عوامل ژنتیکی به‌صورت مادرزادی یا اکتسابی به‌دست آید. برخی از انواع اصلی بیماری‌های قلبی در گربه‌ها عبارت‌اند از:
بیماری‌های مادرزادی:
بیماری‌های قلبی مادرزادی گربه‌سانان درصد کمی را شامل می‌شوند. این بیماری‌ها فقط در یک یا دو درصد بچه‌گربه‌ها رخ می‌دهند و شایع‌ترین اختلالات مادرزادی به شرح زیر هستند:
• ناهنجاری دریچه قلب:
در این بیماری، دریچه‌های قلبی (صمام‌ها) نمی‌توانند به شکل درستی بسته شوند که این موضوع باعث نشتی خون به سمت داخل دهلیز می‌شود.
• سوراخ دیواره بین دو بطن:
در این بیماری، دیواره‌هایی که قلب را به دو بطن (راست و چپ) تقسیم می‌کنند، دارای سوراخ می‌شوند. این سوراخ‌ها می‌توانند باعث جریان نامناسب خون بین حفره‌های قلب شوند که ممکن است منجر به کاهش عملکرد قلبی و کمبود اکسیژن در بدن گربه شوند.
برخی از بیماری‌های قلبی مادرزادی در گربه‌ها به‌طور کامل قابل‌درمان نیستند و اغلب از طریق داروها قابل‌کنترل هستند. در برخی مواقع، انجام جراحی نیز ممکن است انتخاب شود اما به‌طورکلی درمان جراحی برای بیماری‌های قلبی مادرزادی توصیه نمی‌شود.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک: (HCM)
بیماری قلبی هیپرتروفیک (HCM) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی در گربه‌ها است که تقریباً 80 درصد بیماری‌های قلبی گربه را تشکیل می‌دهد. این بیماری باعث ضخامت غیرعادی دیواره‌های قلبی می‌شود که منجر به مشکل در پمپاژ خون توسط قلب می‌گردد. علائم این بیماری شامل: مشکل در تنفس، بی‌حالی و فروپاشی ناگهانی می‌شود. برای بهبود این بیماری از داروها، برای مدیریت علائم و در برخی مواقع از جراحی استفاده می‌شود. مراقبت‌های منظم و دقیق از گربه‌ها برای شناسایی زودهنگام بیماری‌های قلبی و اعمال تدابیر مناسب برای کنترل و مدیریت آن‌ها بسیار اهمیت دارد تا از پیشرفت بیشتر این بیماری‌ها جلوگیری شود.
کاردیومیوپاتی اتساعی: (DCM)
بیماری کم‌کاری قلبی (DCM)، بیماری کمتر شایعی در گربه‌ها است. در این بیماری، دیواره‌های قلبی بزرگ و ضعیف می‌شوند که موجب مشکل در پمپاژ خون توسط قلب می‌شود. علائم این بیماری می‌تواند شامل: تنفس سریع، بی‌حالی، ضعف و عدم توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره باشد. برای درمان بیماری کم‌کاری قلبی در گربه‌ها، از داروها برای مدیریت علائم و بهبود عملکرد قلب ممکن است استفاده شود. اهمیت مراقبت‌های منظم و دقیق از گربه‌ها به‌منظور شناسایی زودهنگام بیماری‌های قلبی و اعمال تدابیر مناسب برای کنترل و مدیریت آن‌ها جهت جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری بسیار مهم است.
کاردیومیوپاتی رِستریکتیو یا محدودکننده (RCM):
بیماری کم‌کاری قلبی (DCM) در گربه‌ها یکی از نادرترین بیماری‌های قلبی است. در این بیماری، دیواره‌های قلبی ضخیم و سفت می‌شوند که باعث مشکل در پمپاژ خون توسط قلب می‌شود و علائمی مانند بی‌حالی، خستگی و مشکلات تنفسی ایجاد می‌کند. درمان این بیماری با استفاده از داروها برای مدیریت علائم و در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. مراقبت‌های منظم و دقیق از گربه‌ها جهت شناسایی زودهنگام بیماری‌های قلبی و اعمال تدابیر مناسب جهت کنترل و مدیریت آن‌ها اهمیت دارد تا از پیشرفت بیشتر بیماری‌ها جلوگیری شود.
علل ابتلا به بیماری قلبی در گربه‌ها:
عوامل زیادی در بروز بیماری قلبی در گربه‌ها نقش دارند. در ادامه به مهم‌ترین این عوامل اشاره خواهیم کرد:
ژنتیک:
در برخی از گربه‌ها، ژنتیک می‌تواند عامل اصلی ابتلا به بیماری‌های قلبی باشد. به‌عنوان‌مثال: گربه‌های "رگدال" بیشتر در معرض بیماری کاردیومیوپاتی اتساعی قرار دارند. این بیماری باعث اتساع دیواره‌های قلبی و ضعف پمپاژ خون می‌شود.
سن گربه:
هرچه سن گربه افزایش یابد، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی در آن‌ها بالاتر می‌شود. مشابه انسان‌ها، با گذشت زمان و افزایش سن، عضلات قلب نیز ضعیف‌تر می‌شود و کارایی قلب در پمپاژ خون کاهش می‌یابد. این مسئله می‌تواند به بروز بیماری‌های قلبی در گربه‌ها منجر شود.همچنین، گربه‌های مسن بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های دیگری نظیر فشارخون بالا و بیماری‌های کلیوی هستند که ممکن است زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی باشند.
بیماری‌های زمینه‌ای:
شرایط و بیماری‌هایی مانند: پرکاری تیروئید، بیماری‌های کلیوی، و فشارخون بالا، می‌توانند باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی در گربه‌ها شوند.
سبک زندگی:
شرایطی که گربه‌ها در طول زندگی با آن مواجه می‌شوند، به همراه سبک زندگی خاص آن‌ها، نقش مهمی در ابتلا به بیماری‌های قلبی ایفا می‌کنند. ازجمله این شرایط می‌توان به وضعیت تغذیه گربه اشاره کرد. گربه‌های چاق و فربه، بیشتر در خطر بروز بیماری‌های قلبی قرار دارند. همچنین، سطح فعالیت و تحرک گربه نیز مهم است. گربه‌های کم‌تحرک، بیشتر در معرض خطر بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند.
بیماری‌های عفونی:
بیماری‌های عفونی نیز می‌توانند نقشی در بروز بیماری‌های قلبی در گربه‌ها ایفا کنند. بیماری‌هایی مانند: لوسمی گربه‌سانان و پریتونیت عفونی گربه‌سانان (FIP)، می‌توانند باعث آسیب به عضله قلب شوند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهند. ازاین‌رو، واکسیناسیون منظم و چکاپ دوره‌ای گربه‌ها بسیار اهمیت دارد تا از انتقال بیماری‌های عفونی جلوگیری شود و سلامتی قلب آن‌ها حفظ گردد.
علائم بیماری قلبی در گربه‌ها:
بیماری‌های قلبی در گربه‌ها ممکن است گاهی به مرحله حاد برسد اما علائم واضحی نداشته باشند تا زمانی که بیماری به مراحل پیشرفته‌تری برود. برخی از علائمی که ممکن است حاکی از ابتلا به بیماری‌های قلبی در گربه‌ها باشند عبارت‌اند از:
سرفه:
گربه مبتلا به بیماری‌های قلبی، دچار سرفه‌های خشک و مداوم می‌شود و این سرفه‌ها می‌توانند به‌مرورزمان شدیدتر شوند.
مشکل در تنفس:
مشکلات تنفسی ازجمله علائم شایع بیماری قلبی در گربه‌ها هستند. گربه‌های مبتلا به بیماری‌های قلبی ممکن است دچار تنگی نفس، تنفس سریع و نفس‌نفس زدن شوند.
ضعف و بی‌حالی:
گربه‌های مبتلا به بیماری قلبی ممکن است با ضعف و بی‌حالی مواجه شوند. این بیماری می‌تواند باعث کاهش کارایی قلب شود و درنتیجه گربه دچار خستگی و کسالت می‌شود. بیشتر این گربه‌ها تمایلی به بازی و فعالیت ندارند و به‌سرعت خسته می‌شوند.
کاهش وزن:
کاهش وزن و کم‌اشتهایی نیز از علائم مهمی است که می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به بیماری قلبی در گربه باشد. زمانی که گربه شما با این علائم مواجه است، بهتر است او را نزد دامپزشک ببرید.
تورم اندام‌ها:
برخی مواقع گربه به دلیل تجمع مایعات در بدن، دچار اندام‌های متورم یا شکم متورم می‌شود.
تشخیص بیماری قلبی در گربه‌ها چگونه انجام می‌شود؟
برای تشخیص بیماری قلبی در گربه‌ها، دامپزشک از ابزارها و روش‌های مختلف استفاده می‌کند. یکی از اولین اقدامات بررسی علائم فیزیکی گربه است که شامل: گوش دادن به صدای قلب، اندازه‌گیری فشارخون و بررسی علائم ناراحتی و تنفس نامنظم است. همچنین، برای تشخیص کم‌خونی یا عفونت‌های مرتبط با بیماری قلبی، آزمایش خون ممکن است انجام شود. در مواقع شدیدتر یا مشکوک‌تر به بیماری قلبی، از روش‌های پیشرفته‌تری مانند: عکس‌برداری از قفسه سینه (رادیوگرافی)، گرفتن نوار قلب (الکتروکاردیوگرافی) و یا آزمایش‌های خون پیشرفته‌تر برای شناسایی آسیب به عضله‌های قلب استفاده می‌شود اما بهترین روش تشخیص بیماری قلبی و ارزیابی ناهنجاری‌ها در قلب، سونوگرافی قلب یا کوکاردیوگرافی است که امکان مشاهده و اندازه‌گیری دقیق قلب و ساختارهای آن را فراهم می‌کند.
درمان بیماری‌های قلبی در گربه‌ها:
بعد از تشخیص بیماری قلبی در گربه، انتخاب درمان‌های مختلف بستگی به شدت بیماری و وضعیت عمومی گربه دارد. گزینه‌های درمانی شامل: مصرف داروها برای کنترل علائم و کاهش پیشرفت بیماری می‌شود. این داروها شامل: کنترل‌کننده فشارخون، داروهای کاهش‌دهنده تجمع مایع در ریه‌ها و داروهای تنظیم‌کننده ضربان قلب هستند. علاوه بر داروها، تغییرات در رژیم غذایی گربه نیز می‌تواند مؤثر باشد؛ به‌عنوان‌مثال: مصرف غذاهای کم‌نمک (کم‌سدیم) برای کاهش تجمع مایعات در بدن مفید است. همچنین، غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 برای بهبود عملکرد قلب توصیه می‌شود. در مواقعی که این روش‌ها نتیجه مطلوبی نداشته باشند، جراحی می‌تواند به‌عنوان گزینه درمانی پیشنهاد شود. در جراحی، از روش‌هایی مانند: تعمیر و تعویض دریچه قلب یا کاشت ضربان‌ساز استفاده می‌شود.
نحوه پیشگیری از ابتلای گربه به بیماری‌های قلبی:
برای اینکه از ابتلا یاین حیوان دوست‌داشتنی به بیماری قلبی جلوگیری کرده باشید، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
معاینه منظم توسط دامپزشک:
معاینات منظم توسط دامپزشک برای گربه بسیار اهمیت دارد و به‌عنوان یکی از اقدامات پیشگیرانه و حفاظتی در بهبود سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها اجتناب‌ناپذیر است. این معاینات منظم می‌توانند به تشخیص بیماری‌های مختلف، ازجمله: بیماری‌های قلبی و شروع به مراقبت و درمان مناسب منجر شوند.
فعال نگه‌داشتن گربه:
تحرک و فعالیت منظم برای گربه‌ها نیز همانند انسان‌ها بسیار مهم است. فعالیت‌های روزانه و تحرک کافی به حفظ سلامت قلب و عروق گربه کمک می‌کند و می‌تواند به بهبود کلیت سلامتی او ارتقاء بخشد.
رژیم غذایی سالم:
رژیم غذایی متعادل و مناسب می‌تواند نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت قلب گربه داشته باشد. برای آشنایی با غذای گربه مناسب می‌توانید از دامپزشک کمک بگیرید.
کاهش استرس:
استرس می‌تواند نقش مهمی در بروز بیماری‌های قلبی و سایر مشکلات سلامتی در گربه‌ها داشته باشد. استرس می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و فشارخون گربه شود و این موضوع می‌تواند بر قلب و عروق اضافه‌بار ایجاد کند. علاوه بر این، استرس ممکن است باعث تغییرات در سیستم ایمنی گربه شود و به کاهش مقاومت بدنی در برابر بیماری‌ها منجر شود.
سخن آخر:
تشخیص بیماری قلبی در گربه‌ها و آگاهی از علائم و علل آن برای سرپرستان این حیوانات بسیار اهمیت دارد. معمولاً در مراحل ابتدایی بیماری‌های قلبی، علائم آن‌ها چندان واضح نیستند و تشخیص دقیق نیاز به بررسی‌های پزشکی دقیق و ممکن است زمانی که بیماری به اوج می‌رسد، علائم آشکار شود. بنابراین، انجام چکاپ‌های منظم و مراقبت‌های پزشکی دوره‌ای از سلامت گربه، بهبودی زودهنگام بیماری و پیشگیری از تشدید علائم بیماری قلبی را تسهیل می‌کند. همچنین، مراقبت‌های منظم باعث تشخیص زودهنگام مشکلات و بیماری‌ها می‌شود که می‌تواند به درمان مؤثر‌تر آن‌ها کمک کند.
اهمیت دیگر انجام چکاپ منظم و بازدید از دامپزشک، شناسایی به‌موقع علائم مربوط به بیماری قلبی و اقدامات پیشگیرانه است که می‌تواند به تعیین رژیم‌های غذایی مناسب، کنترل وزن، فعال نگه‌داشتن گربه، و در صورت لزوم اجرای درمان‌های دارویی و جراحی مناسب کمک کند. این اقدامات باعث حفظ سلامت و کاهش خطر ابتلای گربه به بیماری‌های قلبی و بیماری‌های دیگر می‌شود.
