خرگوش‌های سالم معمولاً در حال جویدن هستند و درصورتی‌که دست از جویدن غذا بردارند، موضوع جدی و خطرناک خواهد بود. این موضوع می‌تواند باعث جویدن مواد غیرمجاز مانند: علوفه، پلاستیک یا اسباب‌بازی‌های جویدنی شده و برای آن‌ها خطرناک خواهد بود. ازاین‌رو، تأکید شده است که باید مواد مناسب برای جویدن آن‌ها در دسترس باشد.
در خصوص سگ‌ها و گربه‌ها بی‌اشتهایی معمولاً خطرناک نیست اما برای خرگوش‌ها، عدم خوردن غذا بسیار خطرناک است و نیازمند مراجعه فوری به دامپزشک می‌باشد. در این مطلب، نکاتی در خصوص اقدامات اولیه و توجه به بهبود حالت خرگوش‌ها تا زمان مراجعه به دامپزشک آورده شده است. لطفاً تا انتهای این مطلب، ما را همراهی فرمایید:
علت بی‌اشتهایی خرگوش‌ها:
دلیل اصلی بی‌اشتهایی خرگوش‌ها می‌تواند مشکل گوارشی به نام "ایلئوس" باشد. در این حالت، حرکات طبیعی دستگاه گوارش خرگوش کاهش می‌یابد یا متوقف می‌شود و مجرای گوارشی مسدود می‌گردد. اگر ایلئوس در خرگوش‌ها درمان نشود، وضعیت بسیار خطرناک و حتی مرگبار خواهد بود.
علل ایجاد ایلئوس در خرگوش‌ها:
• رشد بیش‌ازحد دندان‌ها
• مشکلات دندانی و بدشکلی دندان‌ها (ملوکلوژن)
• مشکلات عصبی یا آلودگی به انگل انسفالوزیتون کونی کولای
• انگل‌های گوارشی
• مشکلات استخوانی و مفصلی
• آلودگی به انگل‌های خارجی مثل: کک، کنه و شپش
• بیماری‌های ادراری
• ناکارآمدی یا بیماری در ارگان‌های مختلف
• بیماری‌های عفونی
• کمبود فیبر در جیره غذایی
• مشکلات تنفسی فوقانی
• تومورها
• مسمومیت و تعریق
بررسی علائم واضح ایلئوس:
وقتی با مشکل ایلئوس در خرگوش‌ها مواجه می‌شوید، می‌توانید مراحل زیر را برای تشخیص آن انجام دهید:
1. لب‌های خرگوش را به‌آرامی به سمت بالا بکشید و بررسی کنید که دندان‌های جلویی بیش‌ازحد رشد کرده‌اند یا خیر؟
2. روی بدن خرگوش دست بگذارید و به‌آرامی محل مشکل را مشخص کنید. گاهی اوقات، تومورها یا آبسه‌ها به‌راحتی قابل‌تشخیص یا لمس هستند.
3. بینی و چشم‌های خرگوش را بررسی کنید. آیا ترشحی در اطراف چشم و بینی وجود دارد؟ در شرایط مشکوک به مشکلات تنفسی، خرگوش‌ها ممکن است بینیشان را به‌دفعات با دست مالیده و آبریزش بینی می‌تواند پنجه‌های دست آن‌ها را کثیف کند. همچنین، تشکیل بخار روی قسمت جلویی بینی خرگوش، می‌تواند نشانه گرفتگی یکی از سوراخ‌های بینی باشد.
4. رفتار تغذیه‌ای خرگوش را مشاهده کنید. آیا خرگوش به‌طور کامل از غذا دور می‌شود؟ ممکن است این وضعیت نشانه بی‌اشتهایی کامل باشد. همچنین، کم‌اشتهایی اکثر مواقع به شکل آشکار نیست و بررسی دقیق‌تر نیاز دارد.
نشانه‌های بی‌اشتهایی یا کم‌اشتهایی در خرگوش‌ها:
• کاهش یا قطع کامل دفع مدفوع در خرگوش
• تغییر بافت مدفوع خرگوش (چسبنده، خیس، سفت و …)
• عدم تمایل به خوردن تشویقی‌های محبوبش
• کاهش وزن
• افزایش باقی‌مانده غذا
• کاهش میزان فعالیت
• کاهش مصرف آب
• کشیدن دندان‌ها روی یکدیگر(دندان‌قروچه)
در ابتدا، توصیه می‌شود که محیط زندگی خرگوشتان را به‌دقت بررسی کنید. تغییرات در محیط یا عوامل آزاردهنده ممکن است باعث ایجاد استرس در خرگوش شده باشد. در چنین شرایطی، با بازگرداندن محیط به وضعیت قبلی یا ارائه تشویق‌ها، می‌توان به خرگوش کمک کرد که دوباره شروع به خوردن غذا کند. در ساعات ابتدایی که متوجه قطع اشتها در خرگوشتان می‌شوید، می‌توانید روش‌های درمان خانگی را امتحان کنید اما اگر خرگوش‌ها حتی به مدت یک روز نیز غذا نخورند، این شرایط بسیار خطرناک است و ممکن است به مرگ آن‌ها منجر شود. در این مواقع، بهتر است فوراً به دامپزشک متخصص حیوانات مراجعه کنید.
روش‌های درمان خانگی بی‌اشتهایی خرگوش:
1. خرگوش را تحریک به غذا خوردن کنید:
این روش در برخی مواقع می‌تواند مفید باشد. تهیه ترکیبی از سبزی‌ها و غذای بچه خرگوش‌ها و ارائه آن به خرگوش‌ها می‌تواند به تحریک دستگاه گوارش آن‌ها کمک کند و باعث کاهش درد و ناراحتی ناشی از پر بودن دستگاه گوارش شود. این روش می‌تواند به خرگوش‌ها کمک کند که دوباره شروع به خوردن غذا کنند.
2. دستگاه گوارش خرگوش را به حرکت درآورید:
پس‌ازاینکه خرگوش غذا خورد، تشویق او به حرکت کردن می‌تواند مفید باشد. همچنین، ماساژ شکم خرگوش تا حدی می‌تواند دستگاه گوارش او را تحریک کند و باعث به حرکت درآوردن غذا در دستگاه گوارشش شود.
3. به خرگوش آب برسانید:
برای افزایش مصرف آب توسط خرگوش‌ها، می‌توانید اطراف خرگوش علاوه بر آب‌خوری، چند ظرف آب قرار دهید و از محلول‌های تنظیم‌کننده الکترولیت یا آب ساده برای تأمین مایعات بدن خرگوش استفاده نمایید. این کار می‌تواند خرگوش را به آب خوردن و مصرف مایعات تشویق نماید.
4. غذاهای مرطوب به خرگوش بدهید:
استفاده از سبزی‌های تازه و پرآب می‌تواند در مواقعی که خرگوش‌ها اشتهای کمی دارند، به آن‌ها کمک کند. سبزی‌هایی مانند: کاهو و کرفس که به‌صورت طبیعی آب زیادی دارند، می‌توانند به تأمین مایعات بدن خرگوش کمک کنند.
5. به دامپزشک مراجعه نمایید:
اگر پس از امتحان کردن روش‌های قبلی همچنان خرگوش غذایی نخورد، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
درمان‌های دامپزشکی:
بعد از مراجعه به دامپزشک، به او اعلام کنید که خرگوش نیازمند مراقبت اورژانسی است. احتمال دارد از سرم برای تأمین مایعات شروع به‌کار کند و از داروها برای کاهش درد و کنترل میزان گازها استفاده نماید. همچنین، ترتیباتی را برای تحریک حرکات دستگاه گوارش انجام می‌دهد. توصیه می‌شود که با دامپزشک در خصوص انتخاب بهترین روش‌های درمانی مشورت کنید.
اقدامات تشخیصی لازم:
عموماً معاینه فیزیکی، معاینه دندانی، آزمایش مدفوع، آزمایش خون، آزمایش ادرار، رادیولوژی و سایر اقدامات در بررسی علت قطع اشتها و بهبود وضعیت خرگوش‌ها انجام می‌شود. در مواقعی که وضعیت خرگوش به حدی بد باشد که زمان کافی برای تشخیص دقیق نباشد، دامپزشکان با انجام درمان‌های خاص خرگوش را نجات می‌دهند.
جلوگیری از بروز بی‌اشتهایی خرگوش‌ها:
تغذیه مناسب برای خرگوش‌ها اهمیت بسیاری دارد و می‌تواند از بروز بیماری‌ها و مشکلات جلوگیری کند. بهترین راه جلوگیری از این مشکلات، تأمین مقادیر مناسب علوفه در رژیم غذایی آن‌ها است. همچنین، محیط زندگی خرگوش‌ها نیز باید تمیز و بهداشتی باشد تا از بروز آلودگی‌ها و عفونت‌ها جلوگیری کند. نظافت دوره‌ای محیط زندگی و استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های مخصوص محیط خرگوش‌ها، می‌تواند بهبود شرایط سکونت آن‌ها را تضمین کند.
ازجمله نکات مهم دیگر، تأمین آب تمیز و پاک برای خرگوش‌ها است. آب مهم‌ترین بخش تغذیه آن‌ها است و باید همیشه در دسترس خرگوش‌ها قرار بگیرد. همچنین، محیط زندگی خرگوش‌ها باید دمای مناسبی داشته باشد. با رعایت این نکات و مراقبت‌های دقیق، می‌توان به‌سلامت و رفاه بهتر برای خرگوش‌ها کمک کرد.
