به‌عنوان مالک سگ، شما باید به خطرات محیطی که حیوان خانگی شمارا تهدید می‌کنند، توجه داشته باشید و تلاش کنید با شناسایی این خطرات، حیوان خانگی‌تان را از آن‌ها دور کنید یا با ارائه آموزش‌های مناسب، او را از این موقعیت‌ها دور نگه‌دارید.
یکی از خطرات اصلی برای سگ‌ها، خفگی به دلیل جویدن اشیاء خطرناک است. این مشکل هنگامی‌که جسمی خارجی در گلوی حیوان گیر می‌کند یا زمانی که جسمی دور گردن او می‌پیچد، به وقوع می‌پیوندد. ازجمله اشیایی که باید از جویدن آن‌ها توسط سگ‌ها پرهیز کنید، می‌توان به پلاستیک، ظروف بستنی، قوطی‌های نوشابه، ظروف یک‌بار مصرف غذا و اجسام مشابه اشاره کرد.
دلیل اشتیاق سگ‌ها برای جویدن اشیاء:
سگ‌ها از دهان برای یادگیری و تعامل با محیط استفاده می‌کنند. آن‌ها با جویدن و آزمایش اشیاء مختلف، برای تعامل و بررسی طعم و ساختار آن‌ها بهره می‌گیرند. این عمل تا حدی برای آن‌ها مفید است اما ممکن است سلامت و زیبایی آن‌ها را به خطر بیندازد. برای حفظ سلامتی حیوان خانگی، باید این عوامل را از او دور کرد و محیط اطراف سگ را ایمن نمود. همچنین تأکید بر آموزش مناسب برای سگ نیز ضروری است تا بتواند بین اشیاء ایمن و خطرناک انتخاب کند. در شرایط خاص مانند جویدن چیزهای نامناسب که ممکن است جذب نشوند و به مشکلات گوارشی منجر شوند، بهتر است از مشورت با دامپزشک استفاده کنید تا مشکلاتی که ناشی از این عملیات می‌شوند بهتر شناسایی و درمان شوند.
علائم بروز خفگی در سگ‌ها:
علائم مختلفی منجر به بروز خفگی در سگ‌ها می‌شوند که مهم‌ترین این علائم به شرح زیر می‌باشند:
• آشفتگی یا نگرانی و حرکات بی‌قرار به جلو و عقب
• نگرانی سگ از پنجه‌هایش و نزدیک کردن آن‌ها به دهان
• مشکل در نفس کشیدن و خس‌خس گلو
• باز کردن پاها و تلاش برای نفس کشیدن با سرپایین
• تغییر رنگ لثه‌ها، لب‌ها و زبان به آبی یا خاکستری
• گردن کشیده شده در هنگام نشستن
• آبریزش غیرقابل‌کنترل
• صداهای احساسی سگ
• نارسایی تنفسی
• احتمال ایست قلبی
در صورت مشاهده این علائم، باید فوراً به مرکز دامپزشکی مراجعه کنید. این نشانه‌ها ممکن است به وجود مشکلات جدی در سلامتی سگ اشاره داشته باشند که نیاز به اقدامات درمانی فوری دارد. حفظ سلامتی حیوان خانگی شما بسیار مهم است و در مواجهه با این‌گونه موقعیت‌ها، تماس با دامپزشک بسیار حیاتی است.
اقدامات لازم هنگام بروز خفگی در سگ‌ها:
1. ارزیابی اولیه موقعیت سگ:
برای ارزیابی اولیه موقعیت حیوان خانگی‌تان، می‌توانید از فرآیندی به نام DRSABC استفاده کنید. مراحل این فرآیند به شرح زیر می‌باشند:
الف- خطرات موجود در محیط را ارزیابی کنید. اطمینان حاصل کنید که محیط اطراف حیوان خانگی شما ایمن است و هیچ خطری برای او وجود ندارد.
توجه: هرگز به سگ نزنید یا اقدامی که ممکن است وضعیتش را بدتر کند، انجام ندهید.
ب- تمامی نشانه‌های هوشیاری در سگ را ارزیابی کنید. آیا سگ به صدای شما واکنش نشان می‌دهد یا نسبت به لمس کردن بدن پاسخی می‌دهد؟ اگر سگ به شما واکنش نشان نمی‌دهد، احتمالاً وضعیت ناخوشی دارد یا بی‌هوش شده است.
ج- با مرکز اورژانس یا دامپزشک تماس بگیرید. اگر کسی در کنار شما حضور دارد، از او بخواهید در مهار کردن سگ (در صورت نیاز)، حمل و جابجایی او به شما کمک کند. همچنین، با اورژانس یا دامپزشک برای دریافت راهنمایی و اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.
د- راه تنفس حیوان خانگی‌تان را بررسی کنید. اگر جسمی درراه تنفس سگ مشاهده می‌شود، بااحتیاط تلاش کنید که آن را خارج کنید و راه تنفس سگ را بازکنید.
2. برداشتن جسم خارجی:
برای برداشتن جسم خارجی از راه تنفس حیوان، می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:
• برای برداشتن جسم خارجی، دهان سگ را بازکنید و زبانش را به جلو بکشید. اگر جسم خارجی قابل‌مشاهده است، از دم‌باریک یا موچین برای برداشتن و خارج کردن آن استفاده کنید. اگر جسم خارجی شکسته است، تلاش کنید تمام قطعات آن را خارج کنید. بسیار مراقب باشید تا هنگام خارج کردن جسم از گلوی حیوان، باعث بروز مشکلات بیشتری نشوید.
• وضعیت تنفس حیوان را بررسی کنید. به حرکت سینه حیوان توجه نمایید و سعی کنید نشانه‌هایی از تنفس (حرکت سینه به سمت بالا و پایین) را بررسی کنید. درصورتی‌که سگ تنفس نداشته باشد، به او تنفس مصنوعی بدهید و نبضش را بررسی کنید.
• اگر سگ نبض نداشته باشد، شروع به انجام عملیات احیاء قلبی (CPR) کنید.
• سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید تا حالت حیوان خانگی‌تان به خوبی بررسی و درمان شود.
3. مانور هایملیخ (Heimlich Manoeuvre):
این کار در مواقعی که حیوان خانگی شما جسمی ناسالم را بلعیده و نمی‌توانید آن را ببینید یا دست‌کاری کنید، بسیار مفید است. این مانور به‌عنوان اقدامی اورژانسی، می‌تواند در حالاتی که جسم در گلوی حیوان فشرده‌شده باشد، به او کمک کند. درصورتی‌که به جسم بلعیده‌شده نرسیدید یا نتوانستید آن را مشاهده کنید، می‌توانید به شیوه‌های زیر برای اجرای مانور هایملیخ در حیوان خانگی‌تان اقدام کنید:
• برای سگ‌های کوچک:
سگ را از پاهای عقب بلند کرده و پشتش را روی شکم قرار دهید. سر سگ را رو به پایین نگه‌دارید و دست‌ها یا مشت‌هایتان را به شکل بسته قرار دهید. سپس روی شکم سگ و درست زیر قفسه سینه او را فشار دهید و این کار را 5 بار انجام دهید تا جسم ناسالم از گلوی حیوان خارج شود.
• برای سگ‌های بزرگ:
پشت سگ خم شوید و پاهای او را بلند کنید. دست‌هایتان را دور شکم سگ و نزدیک باسن او حلقه کنید (فشار دهید تا ریه حیوان از هوا خالی شود). دست‌هایتان را به سمت بالا و در جهت قسمت تحتانی سینه حیوان حرکت دهید و با شدت این کار را 5 بار انجام دهید تا جسم مدنظر از گلو خارج شود.
بعد از انجام مانور هایملیخ، وضعیت تنفس حیوان را بررسی کرده و اگر لزوم داشت، به او تنفس مصنوعی دهید و درصورتی‌که سگ نبض نداشته باشد، به عملیات احیاء قلبی (CPR) بپردازید. همچنین باید به بررسی حالت حیوان خانگی‌تان توسط دامپزشک محلی نیز فکر کنید.
4. تنفس مصنوعی:
زمانی که جسم بلعیده‌شده، خارج‌شده اما سگ نفس نمی‌کشد، به سگتان نفس مصنوعی بدهید.
5. انجام عملیات احیاء قلبی:
درحالی‌که حیوان نبض ندارد و قلب از تپیدن ایستاده، عملیات احیاء قلبی یا CPR را انجام دهید.
6. پیچیدن سگ در پتو:
برای محافظت بیشتر از سگ، او را در پتویی گرم بپیچید.
7. مراجعه به دامپزشک:
در صورت مشاهده علائم خطرناک در سگ، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
