بیماریهایی که میتوانند برای سگها تهدیدکننده و کشنده باشند، شامل برخی از عوارض و بیماریهای جدی میشوند. مهم است که صاحبان حیوانات خانگی با این بیماریها آشنا باشند و بهموقع واکنش نشان بدهند.
این مقاله شامل اطلاعاتی در خصوص بیماریهایی مانند: ویروسهای تنفسی، بیماریهای قلبی، بیماریهای پوستی و گوارشی است که میتوانند برای سگها خطرناک باشند. این اطلاعات به شما کمک میکند تا از بروز بیماریهای کشنده برای سگ دلبندتان جلوگیری کنید و به بهترین شکل ممکن برای درمان آنها اقدام نمایید. با پت مال 24 همراه باشید:
ویروسها و بیماریهای کشنده در سگها:
1. ویروس دیستمپر:
ویروس دیستمپر یکی از بیماریهای واگیر و خطرناک برای سگها است که درگذشته بهعنوان یکی از بیماریهای کشنده شناخته میشد. این ویروس ابتدا در دهه ۴۰ کشف شد و سپس در دهه ۶۰ واکسنهای جلوگیری از آن برای سگها تولید شد. این بیماری از طریق ترشحات مجاری تنفسی، مدفوع و ادرار حیوانات بیمار منتقل میشود و معمولاً در فصلهای سرد سال مانند: زمستان و پاییز شیوع بیشتری دارد. عملکرد ویروس بهگونهای است که با حمله به سلولهای سیستم ایمنی سگ، منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی و بروز علائم شدیدی میشود.
ازآنجاییکه واکسنهای مناسبی برای این بیماری وجود دارند، اطمینان از واکسینه شدن سگها، میتواند بهترین راه برای حفاظت از سلامتی این حیوانات و جلوگیری از ابتلای آنها به این بیماری باشد. ویروس دیستمپر بهعنوان یکی از بیماریهای واگیر و خطرناک برای سگها شناخته میشود که معمولاً برای تولهسگهایی در بازه سنی ۳ تا ۶ ماهه و واکسینه نشده، مهم است. البته سگهایی که واکسیناسیون شدهاند نیز همیشه در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
روند انتقال ویروس دیستمپر از طریق ترشحات حیوانات بیمار است و ابتدا ذرات آلوده از طریق عطسه و سرفه حیوانات بیمار به غدد لنفاوی سگ شما میرسد. این فرآیند به مدت ۲ تا ۵ روز طول میکشد تا ویروس کل بدن سگ را فرابگیرد و بعد از ۶ تا ۹ روز، ویروس در خون حیوان ظاهر میشود. این بیماری در مراحل بعدی به دستگاه تنفسی، سیستم گوارش و سیستم عصبی سگها نفوذ میکند و تمامی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. حدود ۳ تا ۶ روز طول میکشد تا علائم بیماری دیستمپر برای شما مشهود شود که با تب و افسردگی شدید در حیوان ظاهر میشود.
عوارض این بیماری شامل: اسهال، کاهش اشتها، عطسههای شدید، خشکی بینی، تلوتلو خوردن و راه رفتن نامتعادل است. متأسفانه درمان مستقیمی برای ویروس دیستمپر وجود ندارد و تنها راه مقابله با این بیماری استفاده از سرم های غذایی است که مواد مغذی ازدسترفته بدن حیوان را جبران میکند و قوای جسمانی سگ را برای مقابله با این ویروس تقویت مینماید. دوره این بیماری ۱۰ روز است و درصورتیکه سگ توانایی برخورد با این دوره را داشته باشد، بدن او تا آخر عمر علیه این ویروس مقاومت خواهد داشت.
ازجمله راههای مؤثر برای پیشگیری از این بیماری، واکسیناسیون سگها است. واکسنهای مدرن امروزی میتوانند بهخصوص برای تولههایی که دفاع بدنی ضعیفی دارند، مؤثر باشند. بهترین زمان برای واکسینه کردن سگها، از هفته ششم تا دهم پس از تولد آنها است. واکسیناسیون منظم و بهموقع میتواند بهطور قابلتوجهی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند. واکسیناسیون ازجمله اقدامات مهمی است که صاحبان حیوانات خانگی باید به آن توجه کنند تا سگها را از بیماریهای خطرناک محافظت کنند.
2. ویروس هاری:
بیماری هاری، یکی از بیماریهای خطرناک در سگها است که از طریق بزاق، دهان، چشمان، بینی یا زخمهای پوستی به سایر پستانداران منتقل میشود. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، واکسیناسیون منظم و مرتبط با این بیماری بسیار حیاتی است. این بیماری نه تنها میتواند سگها را به خطر اندازد بلکه برای انسانها نیز ایجاد خطر میکند. بنابراین، توجه ویژه به این بیماری اهمیت فراوانی دارد تا بتوانید از بروز آن جلوگیری نمایید.
این بیماری در اروپا توسط روباهها، در مناطق مرکزی آمریکا توسط سگها و در کانادا و مناطقی از آمریکای شمالی توسط حیواناتی مانند: گرگهای صحرایی، راکونها، خفاشها، راسو و روباه به سایر حیوانات منتقل میشود و ممکن است سلامتی انسانها و حیوانات خانگی را تهدید کند. بیماری هاری دورهای پنهان دارد که ممکن است بین۲ تا ۶ هفته طول بکشد. اولین نشانههای این بیماری، تغییرات در رفتار و اخلاق حیوانات است. بهعنوانمثال: حیواناتی که معمولاً در شب فعال هستند، ناگهان در روز بیرون میآیند یا پرندگان مبتلا به این بیماری از انسانها نمیترسند. باید بهدقت توجه کرد چراکه حیواناتی که مبتلا به این بیماری میشوند، ناگهان پرخاشگر و پرتحرک میشوند.
از سوی دیگر باید مراقب سگهای مبتلا به هاری باشید زیرا رفتار این حیوانات بهطور ناگهانی خشونتآمیز میگردد. سگهای مبتلا به این بیماری، بعد از مدتی علائم عصبی را نشان میدهند و بسیار خطرناک میشوند. این سگها درنهایت پس از ۶ روز از زمان شناخت بیماری به کما میروند و میمیرند. دسته دیگری از سگهای مبتلا به بیماری هاری، علائم گنگی و بیحسی دارند، سپس عضلات دهان و گونهها از کار میافتد و آب دهانشان بدون کنترل بیرون میریزد. در چنین شرایطی، سگها نهایتاً تا ۲ هفته دیگر زنده میمانند. پیشگیری از این بیماری از طریق واکسیناسیون منظم سگها بسیار مهم است. واکسنهای مدرن امروزی میتوانند بهطور قابلتوجهی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند.
همچنین مهم است که حیوانات خانگی را از محیطهای بیرونی دور نگهدارید و بازدیدهای منظم واکسیناسیون را انجام دهید تا از این بیماری جلوگیری کنید. التزامات دولتها در پیشگیری از بیماریهای واگیردار بسیار اهمیت دارند. اقداماتی مانند: واکسیناسیون حیوانات وحشی، کنترل ورود و خروج سگها و همچنین همکاری جامع با جوامع محلی برای جلوگیری از انتقال ویروس از مکانی به مکان دیگر، نقش حیاتی در کاهش ابتلا به بیماریهای مانند هاری دارند. عواملی مانند مراقبت از رابطه سگها با سایر حیوانات و انجام اقدامات پس از درگیری با حیوانات دیگر نیز از اهمیت بسیاری برخوردارند. اگر سگ با حیوان دیگری درگیر شد، میتوانید اقدامات زیر را در نظر بگیرید:
• اولین مرحله این است که حیوانی که حمله کرده است را از محل درگیری فراری دهید و سعی نکنید او را بگیرید.
• با استفاده از دستکش یا حوله، سگ را بگیرید تا خودتان در معرض خطر نباشید و از دستتان و سگ محافظت کنید.
• بلافاصله سگ را نزد دامپزشک ببرید تا وضعیتش بررسی گردد.
• درصورتیکه سگ شما قبلاً واکسیناسیون هاری دریافت نموده و درگیری رخداده باشد، بهتر است تا ۷۲ ساعت بعد از زخمی شدن مجدداً واکسن هاری را به او تزریق کنید تا اطمینان حاصل شود که واکسن هاری هنوز فعال میباشد و سگ شما از خطرات بیشتر در امان است.
این اقدامات میتوانند در کاهش خطرات بیماریهای واگیردار مانند بیماری هاری مؤثر باشند و تأثیر بیشتری در جلوگیری از انتقال ویروس از مکانی به مکان دیگر داشته باشند. این روشها و توصیهها بسیار حیاتی هستند. درصورتیکه با حیوان مهاجم درگیر شدهاید و بزاق او وارد بدن شما شده باشد، باید فوراً قسمت آلوده را با آب و صابون بشویید و به دکتر مراجعه کنید. واکسن هاری در این شرایط میتواند کمک کند تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
در ادامه نکات مهمی در خصوص پیشگیری از ابتلای سگها به بیماری هاری آورده شده است:
• حفظ فاصله از حیواناتی مانند خفاشها در محل زندگی شما یا سگتان از اهمیت بسزایی برخوردار است. بنابراین، باید این حیوانات را از محیط زندگیتان دور کنید.
• هیچوقت تلاش نکنید که حیوانات وحشی را در حیاط غذا دهید یا توجه آنها را جلب کنید. این کار میتواند به ایجاد تماس ناخواسته و احتمال انتقال ویروس منجر شود.
• از تماس با حیوانات بیمار اجتناب نمایید و هرگز به جسد حیوانات مرده دست نزنید. سعی کنید از انجام این کارها توسط سگتان نیز جلوگیری نمایید.
• از بازی با حیواناتی که ازنظرتان مریض به نظر میرسند، خودداری کنید.
• تعیین محدوده برای حرکت سگ و منع ورود او به مناطق خطرناک بهویژه در شب، به حفظ سلامتی حیوان کمک میکند.
• واکسیناسیون سالانه سگ مهم است و باید طبق برنامه منظمی انجام شود.
این توصیهها و روشهای پیشگیرانه میتوانند به حفظ سلامتی سگ و جلوگیری از انتقال ویروسهای واگیردار به او کمک کنند.
3. ویروس پاروا:
ویروس پاروا یکی از بیماریهای بسیار خطرناک برای سگها است که میتواند زخمها و التهابات شدیدی در روده این حیوانات ایجاد کند و اسهال خونی نیز به وجود آورد. درصورتیکه این اسهال خونی باشد، ممکن است جان حیوان شما درخطر باشد. هرچند که درمان مطلقی برای این بیماری وجود ندارد اما میتوان با واکسیناسیون، تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد. البته باید در نظر داشت که گاهی سگهایی که قبلاً واکسینه شدهاند نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. ویروس پاروا ویروسی بسیار پایدار و مقاوم است که میتواند برای مدتی طولانی روی اشیاء، زمین و محیطهای مختلفی که سگ شما با آنها در ارتباط است، باقی بماند. همچنین این ویروس میتواند توسط حشرات و حیوانات موذی منتقل شود.
بهترین راهحل برای کنترل این ویروس، شستشوی دقیق محیط مدنظر با مخلوط وایتکس و آب یا مواجهه طولانیمدت با نور مستقیم آفتاب است. علائم ابتلا به این ویروس میتواند بسیار شدید یا کاملاً پنهان باشد و این موضوع بستگی به عوامل مختلفی ازجمله: نژاد سگ، وجود پادتنهای طبیعی در بدن سگ، فیزیک بدنی و سن سگ دارد. این بیماری در تولهسگهایی با سن بین ۱۴ تا ۲۰ هفته، معمولاً دیده نمیشود چراکه آنها از طریق شیر مادر پادتنهای مربوط به برخی بیماریها را دریافت میکنند اما باید مواظب باشید چون بهمحض تمام شدن این مدت، تولهسگ شما ممکن است به این بیماری مبتلا شود و با توجه به ضعف طبیعی در این سنین، این بیماری برایشان بسیار سخت خواهد بود.
بیماری پاروا بیشتر در سگهایی مانند: رتوایلر، پیت بول آمریکایی و دوبرمن دیده میشود و نشانههای آن شامل: کاهش آب بدن سگ، استفراغ، ناراحتی و افسردگی است. زمانی که سگ به این بیماری دچار میشود، ممکن است زخمهای درون رودهاش باکتریهای دیگری را جذب کنند و بنابراین منجر به تشدید وضعیت بیماری شود. بنابراین بهتر است سگ را نزد دامپزشکی متخصص ببرید و شرایط او را کنترل کنید. بیماری پاروا بیشتر در سگهایی که سن بالایی ندارند، دیده میشود، بنابراین اگر تولهای به این ویروس دچار شد، ممکن است با اسهال شدید روبهرو شود و حتی بمیرد. در چنین شرایطی باید سگ را یاری کرده و او را طی ۸ روز درمان کرده تا پسازآن بدنش در مقابل این ویروس مقاوم شود. استفاده از سرم های وریدی برای احیاء مایعات و مواد مغذی که به دلیل اسهال از بدن خارجشدهاند، بسیار اهمیت دارد. این عوامل نیازمند نظارت دقیق و مراقبتهای دامپزشکی حرفهای هستند تا بتوانند در بهبود وضعیت سگ مبتلا به ویروس پاروا مؤثر باشند.
استفاده از داروهایی مانند: مترونیدازول یا کلیندامایسین، میتواند به کنترل التهابات کمک کند. این داروها برای مقابله با عوارض و عفونتهای ناشی از ویروس واردشده به رودهها استفاده میشوند اما باید توجه داشت که مصرف هر دارویی نیازمند نظر دامپزشک است و باید طبق دستور و نظر او استفاده شود. حفظ گرمای محیط برای سگهای مبتلا به این بیماری بسیار حیاتی است. آنها به دلیل اسهال و افت دمای بدن به گرمای محیط معتدل و دائمی نیاز دارند تا بتوانند بهبود پیدا کنند. هنگامیکه سگ توانایی مصرف کم غذا را دارد و قادر به دم تکان دادن است، این علائم بهبود وضعیت او را نشان میدهد اما همچنان نیاز به مراقبتهای دقیق و پایش وضعیت سلامتی دارد تا اطمینان حاصل شود که بیماری کاملاً کنترلشده و بهبودی کامل بهدستآمده است.
4. بیماری معده GDV:
بیماری معده GDV یکی از وضعیتهای اورژانسی و خطرناک در سگها است که معمولاً بهصورت نفخ شروع میشود و در صورت عدم درمان فوری میتواند زندگی سگ را تهدید کند. این وضعیت از پیچیدگی معده و تورم آن ناشی میشود که میتواند به بسته شدن سیستم گوارش و قفل شدن خونرسانی به اعضای بدن منجر شود. علائم این وضعیت میتواند شامل: نفخ، تورم سریع شکم، استفراغ مکرر و بیاشتهایی باشد. در برخی مواقع، سگ ممکن است نشانههای درد و ناراحتی آشکاری نشان دهد اما اگر شک وجود دارد که سگ این وضعیت را دارد، باید فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از این بیماری شامل: کنترل غذا خوردن سگ، ارائه غذا در وعدههای کمتر و جلوگیری از قورت دادن سریع غذا میشود. استفاده از ظرفهای غذاخوری با پایهبلند و تقسیم وعدههای غذایی به وعدههای کوچک، ممکن است به جلوگیری از این مشکل کمک کند. همچنین، فراهم کردن محیط آرام و کمتر تنش برای سگ نیز میتواند در کاهش احتمال بروز بیماری GDV مؤثر باشد. در سگهای با قفسه سینه بزرگ و سن بالاتر، احتمال بروز این وضعیت بیشتر است، بنابراین باید مراقبتهای پیشگیرانه و نظارت دقیقی بر رفتار و وضعیت سگ داشته باشید.
5. بیماری لایم:
بیماری لایم، یکی از بیماریهایی است که میتواند در سگها و انسانها ایجاد شود و از طریق کنههای حامل باکتری Borrelia burgdorferi منتقل میشود. این بیماری میتواند بهشدت آسیبهایی به مفاصل، پوست، سیستم عصبی و گاهی حتی کلیهها و قلب سگ وارد کند. استفاده از قلادههای حشرهکش، محافظت از سگ در محیطهایی مانند مناطق گیاهی که امکان حضور کنه در آن بالاتر است، میتواند به پیشگیری از ابتلای سگ به بیماری لایم کمک کند.
همچنین، بررسی دورههای منظم سگ برای کنهها و آموزشهای مربوط به تشخیص علائم اولیه بیماری لایم، میتواند بسیار مؤثر باشد. مراقبت و نظافت دقیق از سگ، بررسی و از بین بردن کنهها بهصورت منظم و همچنین بررسیهای دورهای و جلوگیری از تماس مستقیم با مناطقی که ممکن است کنه داشته باشند، میتواند به کنترل این بیماری کمک کند. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک، مراجعه به دامپزشک بسیار حائز اهمیت است.
6. بیماری لپتوسپیروزیس:
لپتوسپیروزیس نوعی بیماری خطرناک است که میتواند سگها و انسانها را تهدید کند. این بیماری به دلیل ایجاد عفونت از طریق باکتریهای گوناگون ازجمله Leptospira منتقل میشود. سگها ممکن است توسط نوشیدن آب آلوده به این باکتری یا تماس با سایر حیوانات حامل این عفونت، به بیماری لپتوسپیروزیس مبتلا شوند. علائم این بیماری ممکن است شامل: ادرار بیشازحد، لرزش، تب ناگهانی و مشکلات مربوط به عضلات و اسکلت باشد. در صورت مشاهده هرکدام از این علائم، مراجعه به دامپزشک بسیار حیاتی است.
درمان بیماری لپتوسپیروزیس معمولاً شامل: استفاده از آنتیبیوتیکهای مناسب و مدیریت بیماری میشود. این بیماری معمولاً قابلپیشگیری است. حفظ تمیزی و بهداشت مناسب برای سگها، جلوگیری از تماس این حیوانات با آبهای آلوده و حیوانات مشکوک به عفونت، مصرف آب و مواد غذایی ایمن و استفاده از دستکشهای مخصوص، میتواند به جلوگیری از انتقال بیماری لپتوسپیروزیس به سگها و انسانها کمک کند.
7. سرفه لانهای:
سرفه لانهای یا کانین کافینگ، یکی از بیماریهای واگیردار سگها است که سرعت انتقال آن بسیار بالا میباشد؛ بهطوریکه در مواقعی حتی اگر دو سگ در محیطی بسته قرار بگیرند و هیچ تماسی با یکدیگر نداشته باشند، این بیماری میتواند منتقل شود. این بیماری از طریق انتشار قطرات بینی و دهان سگها انتقال مییابد. سرفه مداوم و متوالی، علامت اصلی بیماری سرفه لانهای در سگها است. باید به خاطر داشت که حتی اگر سگ به این بیماری مبتلا شده باشد، ممکن است بتواند باروحیهای مناسب به فعالیتهایش ادامه دهد.
درمان این بیماری ممکن است شامل: داروهای ضد سرفه و ضد میکروب، استفاده از دستگاه بخور و یا تستهایی مانند TLC برای کمک به درمان عوارض باشد اما درصورتیکه سرفهها بیشتر شود، آبریزش بینی تشدید گردد و سگ به نفس کشیدن تندتر و سریعتری نیاز داشته باشد، ممکن است ذاتالریه (شاید با اعراض حادتر) باشد و باید به دامپزشک مراجعه کرد تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
8. کاردیومیوپاتی (بیماری مزمن عضله قلب):
کاردیومیوپاتی DCM یا بیماری میوکارد یکی از بیماریهای قلبی ژنتیکی در سگها است. این بیماری میتواند منجر به افزایش حجم قلب و کاهش عملکرد آن در سگها شود که ممکن است باعث کاهش توانایی خونرسانی به بدن گردد. در اثر عدم توانایی قلب در پمپاژ خون، احتمال دارد که سایر مشکلات مانند: جمع شدن آب در ریهها (آب ریه) و نارسایی قلبی بروز کند. بیماری کاردیومیوپاتی معمولاً در سگهای پیرتر و برخی نژادهای خاص مثل: گریت دین و دوبرمن دیده میشود.
اگرچه درمان کاملی برای این بیماری وجود ندارد اما شناخت زودرس نشانههای آن و درمان بهموقع میتواند بهبودی را تسریع کند و از پیشرفت آن جلوگیری نماید. مراقبتهای منظم و مشاوره با دامپزشک میتواند کیفیت زندگی سگ را بهبود بخشد و به مدیریت مناسب این بیماری کمک کند. بااینحال، اگر نشانههای بیماری را زود تشخیص دهید و به روشهای درمانی اصولی روی بیاورید، میتوانید از تعداد مشکلات و پیشرفت بیماری کاسته و زندگی سگ را بهبود بخشید. این موضوع میتواند به کاهش مخاطرات مرگ ناشی از این بیماری کمک کند.