پوکی استخوان سگ یا اُستئوپروز، نوعی بیماری شایع در سگ ها است که باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان های آن‌ها می‌شود و برای سلامتی این حیوانات خطراتی جدی به همراه دارد.
بیماری پوکی‌استخوان، سگها را در معرض خطر شکستگی استخوان‌ها قرار می‌دهد. این بیماری در سگ‌های مسن شایع‌تر است و عوامل مختلفی می‌توانند در ابتلای سگها به پوکی‌استخوان نقش داشته باشند. در این مقاله از پت مال 24 به بررسی دلایل و علائم پوکی‌استخوان در سگها و راهکارهای تشخیص این بیماری می‌پردازیم. از شما دعوت می‌کنیم تا در ادامه این مقاله ما را همراهی فرمایید:
دلایل بروز پوکی‌استخوان در سگها:
همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، پوکی‌استخوان یا اُستئوپروز نوعی اختلال اسکلتی در سگها است که باعث ضعیف‌شدن و شکننده شدن استخوان‌های این حیوان می‌گردد. این بیماری خطر شکستگی استخوان به‌خصوص در لگن، ستون فقرات و مچ دست را افزایش می‌دهد. پوکی‌استخوان زمانی رخ می‌دهد که تراکم مواد معدنی استخوان کاهش می‌یابد.
تراکم مواد معدنی به سفتی و استحکام استخوان‌ها اشاره دارد و با افزایش سن، تراکم استخوان‌ها به طور طبیعی کاهش می‌یابد اما پوکی‌استخوان این روند را تسریع می‌کند. دلایل متعددی برای ابتلای سگها به این بیماری وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به دو نوع کلی عوامل قابل‌کنترل و غیرقابل‌کنترل تقسیم کرد. در ادامه به بررسی دلایل بروز پوکی‌استخوان در سگها می‌پردازیم:
1. عوامل غیرقابل‌کنترل:
• سن:
با افزایش سن سگها، تراکم استخوان در این حیوانات به طور طبیعی کاهش می‌یابد و این موضوع اغلب سگ‌های مسن را در معرض پوکی‌استخوان قرار می‌دهد.
• نژاد:
بیماری پوکی‌استخوان به دلایل ژنتیکی در نژادهای کوچک سگها همچون: یورکشایر تریر و چی‌واوا، بیشتر از نژادهای دیگر مشاهده می‌شود.
• جنسیت:
سگ‌های ماده به‌خصوص بعد از عقیم‌سازی، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی‌استخوان هستند.
2. عوامل قابل‌کنترل:
• تغذیه:
رژیم غذایی نامناسب که کمبود کلسیم، فسفر یا ویتامین D داشته باشد، می‌تواند منجر به پوکی‌استخوان در سگها شود.
• فعالیت بدنی:
عدم فعالیت بدنی کافی نیز می‌تواند منجر به ضعیف‌شدن استخوان‌ها و افزایش خطر پوکی‌استخوان در سگها شود.
• داروها:
مصرف طولانی‌مدت برخی از داروها مانند کورتیکواستروئیدها، خطر پوکی‌استخوان در سگها را افزایش می‌دهد.
• بیماری‌ها:
بیماری‌هایی مانند: بیماری کلیوی، کبد و التهاب‌های روده نیز دلیل دیگری برای ابتلای سگ به بیماری پوکی‌استخوان است.
• چاقی:
سگ‌های چاق بیشتر به پوکی‌استخوان دچار می‌شوند.
• هورمون‌ها:
کمبود هورمون‌های استروژن و تستوسترون در بدن سگ، خطر ابتلا به پوکی‌استخوان را بیشتر می‌کند.
علائم بروز پوکی‌استخوان در سگها:
علائم پوکی‌استخوان در سگها می‌تواند ظریف و نامحسوس باشد. در مراحل اولیه پوکی‌استخوان، هیچ علامت بسیار حادی وجود ندارد اما مدتی پس از پیشرفت این بیماری، برخی از علائم در سگها مشاهده می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
• درد و بی‌قراری:
درد استخوان یا درد عضلانی به‌خصوص در ناحیه کمر، پاها و دنده‌ها، باعث بی‌قراری در سگها می‌شود.
• سفتی مفصل:
سفتی مفصل موجب کندشدن دامنه حرکتی در سگها می‌گردد.
• شکستگی:
در سگ‌های مبتلا به پوکی‌استخوان، استخوان‌ها با ضربه‌های جزئی یا حتی بدون ضربه می‌شکنند.
• خستگی و ضعف:
اگر سگ مبتلا به پوکی‌استخوان شود، آثار خستگی و ضعف عضلانی در حرکات او به‌وضوح قابل‌تشخیص است.
• کاهش اشتها:
وزن سگ‌های مشکوک به پوکی‌استخوان، کاهش پیدا کرده و دچار بی‌اشتهایی می‌شوند.
• نازک شدن پوست:
نازک شدن پوست بدن سگ، یکی دیگر از علائم ابتلای حیوان به بیماری پوکی‌استخوان است.
• کوتاهی قد سگ:
قد سگ‌های مبتلا به پوکی‌استخوان رشد نمی‌کند و کوتاه‌تر از حد معمول به نظر می‌رسد. این مشکل زمانی حاد می‌شود که این بیماری بر ستون فقرات تأثیر بگذارد.
• تغییر در راه‌رفتن:
سگ‌هایی که به پوکی‌استخوان مبتلا هستند، به‌سختی و دشواری راه می‌روند.
مراحل تشخیص پوکی‌استخوان در سگها:
تشخیص بیماری پوکی‌استخوان در سگها فرآیندی چندمرحله‌ای است که شامل: جمع‌آوری اطلاعات پزشکی، معاینه فیزیکی، انجام آزمایش‌های تشخیصی مختلف و تفسیر نتایج می‌گردد. مراحل تشخیص پوکی‌استخوان در سگها عبارت‌اند از:
1. جمع‌آوری اطلاعات پزشکی:
دامپزشک ابتدا سابقه کامل زندگی سگ ازجمله: نژاد، جنسیت، سن، غذای سگ، سابقه فعالیت بدنی، سابقه پزشکی و سابقه مصرف دارو را بررسی می‌کند.
2. معاینه فیزیکی:
پس از جمع‌آوری اطلاعات پزشکی، دامپزشک سگ را از نظر وجود علائم پوکی‌استخوان مانند: درد و بی‌قراری، سفتی مفاصل، لنگیدن، ضعف عضلانی و ناهنجاری‌های اسکلتی معاینه می‌کند.
3. آزمایش‌های تشخیصی:
در این مرحله دامپزشک با انجام آزمایش‌های تشخیصی مختلف، وجود بیماری پوکی‌استخوان و میزان شدت آن در سگ را تعیین می‌کند. مهم‌ترین آزمایش‌های تشخیص بیماری پوکی‌استخوان در سگها عبارت‌اند از:
• آزمایش رادیوگرافی:
انجام آزمایش رادیوگرافی و گرفتن تصاویر اشعه ایکس از استخوان‌ها، می‌تواند علائمی مانند: شکستگی‌ها، کاهش تراکم استخوان و سایر ناهنجاری‌های اسکلتی سگ را به دامپزشک نشان دهد.
• آزمایش تراکم استخوان:
آزمایش‌های تراکم استخوان که به‌عنوان دانسیتومتری استخوان با اشعه ایکس دوگانه (DEXA) شناخته می‌شوند، میزان تراکم مواد معدنی موجود در استخوان سگ را اندازه‌گیری می‌کنند.
• آزمایش‌های خون:
آزمایش خون می‌تواند سطوح ویتامین D، کلسیم، فسفر و سایر عوامل مرتبط با سلامت استخوان را بررسی کند.
4. تفسیر نتایج:
دامپزشک با درنظرگرفتن تمامی اطلاعات جمع‌آوری‌شده از جمله سوابق پزشکی، معاینات فیزیکی و نتایج آزمایش‌ها، تشخیص نهایی از وجود بیماری پوکی‌استخوان در سگ را ارائه می‌دهد.
راهکارهای پیشگیری و درمان پوکی‌استخوان در سگها:
درمان پوکی‌استخوان در سگها فرآیندی طولانی‌مدت است و درواقع هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. بااین‌حال با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان در مقابله با این بیماری به سگها کمک کرد. در ادامه مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری و درمان پوکی‌استخوان در سگها را بررسی خواهیم کرد:
- دارودرمانی:
• بیس فسفونات‌ها به کاهش سرعت جذب و افزایش تراکم استخوان کمک می‌کنند.
• تنوستات‌ها با مهار فعالیت سلول‌هایی که به استخوان‌ها آسیب می‌رسانند، آن‌ها را کند می‌کنند.
• به‌منظور افزایش تراکم استخوان برای سگ‌های ماده‌ای که بعد از عقیم‌سازی دچار پوکی‌استخوان شده‌اند، ممکن است از هورمون‌های جنسی برای درمان استفاده شود.
• برای کاهش درد و التهاب ناشی از پوکی‌استخوان، مسکن‌ها و داروهای ضددرد مثل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDS) استفاده می‌شوند.
- تغییرات در رژیم غذایی:
• استفاده از رژیم غذایی سرشار از کلسیم و فسفر در جذب مواد معدنی و ساخت و حفظ استخوان‌های قدرتمند برای سگ، ضروری است.
• ویتامین D به جذب کلسیم از روده کمک می‌کند.
• ممکن است دامپزشک مکمل‌های کلسیم و یا سایر مواد مغذی را برای سگ تجویز کند.
- تغییرات در سبک زندگی:
• ورزش با وزنه یا انجام فعالیت‌هایی مانند: پیاده‌روی و شنا، می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و عضلات سگها کمک نماید.
• چاقی فشار زیادی به استخوان‌های سگها وارد می‌کند و خطر شکستگی را افزایش می‌دهد.
• برای جلوگیری از زمین‌خوردن و شکستگی استخوان سگ، باید تغییراتی برای ازبین‌بردن خطر لغزش در خانه مانند: نصب نرده برای پله‌های ساختمان صورت بگیرد.
- مراقبت‌های دامپزشکی منظم:
معاینات و آزمایش‌های منظم برای نظارت بر پیشرفت بیماری پوکی‌استخوان و تنظیم برنامه درمانی ضروری است.
سخن آخر:
پوکی‌استخوان، نوعی اختلال جدی است که می‌تواند سلامت و کیفیت زندگی سگها را به طور قابل‌توجهی تحت‌تأثیر قرار دهد. اگرچه هیچ درمانی قطعی برای پوکی‌استخوان در سگها وجود ندارد اما تشخیص زودهنگام و مداخله مناسب، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر سگها کمک کند. بنابراین صاحبان سگها می‌توانند با انجام اقداماتی همچون: ارائه غذای سگ سالم و متعادل، تشویق حیوان به فعالیت بدنی منظم، حفظ وزن ایده‌آل سگ و مراقبت‌های دامپزشکی منظم به پیشگیری و درمان پوکی‌استخوان در سگ‌هایشان کمک کنند و سلامت و تحرک این حیوانات طی سال‌های آینده را تضمین نمایند.
بیشتر بخوانید:
1. روش های پیشگیری از سقط جنین در سگ ها
2. علائم و روش های درمان تیروئید در سگ ها
